Oświadczenie o podleganiu ubezpieczeniom w okresie urlopu wychowawczego
Pracownicy przebywający na urlopie wychowawczym podlegają obowiązkowo z tego tytułu ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym finansowanym z budżetu państwa, pod warunkiem, że nie mają ustalonego prawa do emerytury lub renty i nie posiadają innych tytułów rodzących obowiązek ubezpieczeń społecznych (art. 6 ust.1 pkt 19 w związku z art. 9 ust. 6 ustawy o sus).
Pracownicy przebywający na urlopach wychowawczych podlegają również z tego tytułu obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu pod warunkiem, że nie podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu (art. 66 ust. 1 pkt 32 ustawy zdrowotnej).
Pod pojęciem renta należy rozumieć świadczenie pieniężne z systemu ubezpieczenia społecznego (realizowanego w naszym kraju przez ZUS i KRUS) bądź zaopatrzenia emerytalnego (np. żołnierzy zawodowych czy funkcjonariuszy Policji).
Nie ma przy tym znaczenia, czy jest to renta z polskiego czy zagranicznego systemu ubezpieczenia, bądź zaopatrzenia społecznego.
W rozumieniu powołanego art. 9 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie jest rentą m.in. renta wypłacana na podstawie przepisów prawa cywilnego (np. renta wyrównawcza) czy renta socjalna przyznawana na podstawie przepisów ustawy z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej.
WAŻNE:
Podstawą do obliczania składek w okresie urlopu wychowawczego jest złożenie stosownego oświadczenia o braku prawa do emerytury lub renty oraz innego tytułu do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego.
Składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (także ubezpieczenie zdrowotne) z tytułu przebywania pracownika na urlopie wychowawczym nalicza pracodawca, a opłaca ZUS ze środków budżetu państwa. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających urlop.
Ustalona w powyższy sposób podstawa nie może być przy tym wyższa oraz niższa od kwot granicznych.
Przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na przedmiotowe ubezpieczenia należy stosować przepisy ustawy zasiłkowej, z pewnymi wyjątkami:
- niepomniejszania wynagrodzenia o składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika (13,71%)
- zmiana wymiaru czasu pracy w okresie przyjętym do ustalenia podstawy nie wpływa na zmianę zasad ustalania podstawy
- przy ustalaniu przeciętnego wynagrodzenia za okres 12 miesięcy uwzględnia się wszystkie składniki przychodu uzyskiwane ze stosunku pracy, które nie zostały wyłączone z podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe, również te, które nie są pomniejszane za czas choroby
Ustalona podstawa wymiaru składek emerytalno-rentowych nie może być:
- wyższa od
01 stycznia do 31 grudnia danego roku)
w 2020 roku:
5 227 x 60% = 3 136,20 zł.
- niższa niż 75%
kwoty minimalnego wynagrodzenia
w 2020 roku:
2 600 x 75% = 1 950 zł.
Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne:
w 2020 roku:
620 zł (kwota specjalnego zasiłku opiekuńczego)
Powyższe wynika z art. 18 ust. 5b i 14 w brzmieniu obowiązującym od 01 września 2013 r.
Jeżeli osoba przechodzi na urlop wychowawczy w trakcie miesiąca kalendarzowego bądź z niego powraca, wówczas podstawę wymiaru składek emerytalno-rentowych pomniejsza się proporcjonalnie. Polega to na tym, że kwotę tej podstawy za pełny miesiąc dzieli się przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca, a następnie mnoży przez liczbę dni podlegania ubezpieczeniom w danym miesiącu.
Składka na ubezpieczenie zdrowotne nie podlega pomniejszeniu.
Przykład
Pracownica przebywa na urlopie wychowawczym od 12 lutego 2020 r. i otrzymuje wynagrodzenie w stałej miesięcznej wysokości: 3 800 zł.
Podstawę wymiaru składek z tytułu urlopu wychowawczego za luty 2020 r. stanowi kwota:
3 136,20 zł (ograniczenie) : 29 dni x 17 dni = 1 838,46 zł.
Podstawa składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowi kwota: 620 zł.
Jak wyjaśnia ZUS:
w sytuacji, gdy osoba jest zatrudniona w pełnym wymiarze czasu pracy i w zawartej umowie o pracę ma zagwarantowane minimalne wynagrodzenie to ustalona dla niej podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym nie może być niższa niż aktualnie obowiązująca kwota minimalnego wynagrodzenia.
Przykład
Pracownica od 01 października 2019 r. do 30 września 2020 r. przebywa na urlopie wychowawczym i z tego tytułu podlega obowiązkowo ubezpieczeniom E i R oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu.
Jest ona zatrudniona w niepełnym wymiarze czasu pracy (1/2 etatu) i zgodnie z umową ma określone wynagrodzenie w stałej miesięcznej wysokości: 1 500 zł.
Wyliczona podstawa wymiaru składek na: ubezpieczenia emerytalne i rentowe: 1 500 zł jest niższa od najniższej.
Za okres:
od października do grudnia 2019 r.
pracodawca składki na te ubezpieczenia oblicza od podstawy:
1 687,50 zł (75% z 2 250 zł).
od stycznia 2020 r.
podwyższy tę podstawę do kwoty najniższej obowiązującej w 2020 r., czyli:
1 950 zł (75% z 2 600 zł).
Autor:
Jeżek Przemysław
Poniżej oświadczenie do pobrania