Wysokość stawki godzinowej
Wysokość stawki godzinowej na potrzeby ustalenia m.in. wynagrodzenia za nadgodziny
W zależności od stosowanego w danym zakładzie pracy systemu czasu pracy, pracownicy mogą być objęci różnymi okresami rozliczeniowymi. W okresach rozliczeniowych dłuższych niż 1 miesiąc pracodawca ma możliwość zaplanować pracownikowi taką liczbę godzin pracy, która w poszczególnych miesiącach nie musi pokrywać się z wymiarem czasu pracy ustalonego dla tego miesiąca.
Przykładowo:
W okresie rozliczeniowym przypadającym:
od stycznia do marca 2020 r. do przepracowania jest łącznie 504 h:
styczeń 2020 r.: wymiar czasu pracy: 168 h
luty 2020 r.: wymiar czasu pracy: 160 h
marzec 2020 r.: wymiar czasu pracy: 176 h
Pracodawca zaplanował godziny pracy w następujący sposób:
styczeń 2020 r.: 200 h
luty 2020 r.: 200 h
marzec 2020 r.: 104 h
Przy zachowaniu odpowiednich odpoczynków (dobowy i tygodniowy) zaplanowanie godzin pracy w ten sposób jest zgodne z przepisami.
Wątpliwości, które pojawiają się przy rozliczaniu wynagrodzeń, dotyczą ustalenia prawidłowej wysokości stawki godzinowej na potrzeby ustalenia m.in.:
- wynagrodzenia za nadgodziny
- dodatku za pracę w porze nocnej
- dyżurów pracowniczych czy
- wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca
Stanowisko w tej sprawie zajęło Ministerstwo Rodziny Pracy i Polityki Społecznej
w którym wyraziło pogląd, iż:
"(….)
w świetle § 12 tego rozporządzenia w celu obliczenia wynagrodzenia, ustalonego w stawce miesięcznej w stałej wysokości, za przepracowaną część miesiąca, jeżeli pracownik w tym miesiącu był nieobecny w pracy z innych przyczyn niż niezdolność do pracy spowodowana chorobą, i za czas tej nieobecności nie zachowuje prawa do wynagrodzenia - miesięczną stawkę wynagrodzenia dzieli się przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu i otrzymaną kwotę mnoży się przez liczbę godzin nieobecności pracownika w pracy z tych przyczyn. Tak obliczoną kwotę wynagrodzenia odejmuje się od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc.
W opinii Departamentu sformułowanie - liczba godzin pracy przypadających do przepracowania - oznacza liczbę godzin, do przepracowania których pracownik zobowiązany jest zgodnie z wymiarem czasu pracy w tym miesiącu (a nie liczbę godzin do przepracowania w tym miesiącu zgodnie z rozkładem czasu pracy konkretnego pracownika). Oznacza to, że niezależnie od faktycznej długości okresu rozliczeniowego, w celu wyliczenia dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych oraz wynagrodzenia za część miesiąca, liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu, należy przyjąć miesięczny wymiar czasu pracy, obliczony w sposób przewidziany w art.
130 Kodeksu pracy (...)".
Przykład
Pracownik zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy, wykonuje pracę od poniedziałku do piątku po 8h (system podstawowy) w trzy miesięcznym okresie rozliczeniowym.
W okresie rozliczeniowym przypadającym:
od stycznia do marca 2020 r. do przepracowania jest łącznie 504 h:
styczeń 2020 r.: wymiar czasu pracy: 168 h
luty 2020 r.: wymiar czasu pracy: 160 h
marzec 2020 r.: wymiar czasu pracy: 176 h
Pracodawca zaplanował godziny pracy w następujący sposób:
styczeń 2020 r.: 200 h
luty 2020 r.: 200 h
marzec 2020 r.: 104 h
W miesiącu lutym 2020 r. pracownik zwrócił się do pracodawcy z wnioskiem o możliwość rozwiązania w dniu 14 lutego 2020 r. umowy o pracę na mocy porozumienia stron na co pracodawca wyraził zgodę.
Do ustalenia wysokości stawki godzinowej w celu obliczenia wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca, pracodawca przyjmie 160 h a więc liczbę godzin odpowiadającą wymiarowi czasu pracy w miesiącu lutym 2020 r. Nie ma przy tym znaczenia, iż w miesiącu tym pracownik miał zaplanowane do przepracowania 200 h.
Ważne:
Powyższa zasada nie będzie dotyczyła jednak ustalenia wysokości wynagrodzenia gdy w trakcie miesiąca kalendarzowego doszło do zmiany jego wysokości.
Do ustalenia wysokości stawki godzinowej należy posłużyć się faktyczną liczbą godzin do przepracowania (zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy dla danego pracownika). Przepisy z zakresu wynagrodzeń nie regulują wprost sposobu obliczania wynagrodzenia w stałej stawce miesięcznej w przypadku zmiany jego wysokości. W tej sytuacji należy ustalić stawki godzinowe przed i po zmianie wynagrodzenia, aby następnie pomnożyć je przez ilość godzin faktycznie przepracowanych podczas obowiązywania tych stawek.
Przykład
Pracownik (w wieku 30 lat) był wynagradzany według stawki: 2 600 zł miesięcznie.
W wyniku podwyżki płac od dnia 11 lutego 2020 r. jego wynagrodzenie podniesiono do kwoty: 2 750 zł miesięcznie.
Pracownik wykonuje pracę w:
- pełnym wymiarze czasu pracy
- systemie pracy zmianowej
- 3 miesięcznym okresie rozliczeniowym (styczeń – marzec)
Pracownik ma ponadto prawo do premii w wysokości: 25% przysługującego w danym miesiącu wynagrodzenia zasadniczego.
Zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy w miesiącu lutym 2020 r.:
- pracownik miał do przepracowania: 180 h oraz
- wykonywał pracę w nadgodzinach: 15 h (przekroczenie dobowe) w okresie po zmianie stawki wynagrodzenia
Za miesiąc luty 2020 r. pracownik uzyskał wynagrodzenie w łącznej kwocie:
wynagrodzenie zasadnicze za okres od 01 do 10 lutego 2020 r. godziny przepracowane w tym okresie: 72 h
2 600 zł : 180 h = 14,44 zł
14,44 zł x 72 h = 1 039,68 zł
wynagrodzenie zasadnicze za okres od 11 do 29 lutego 2020 r.: godziny przepracowane w tym okresie: 108 h
2 750 zł : 180 h = 15,28 zł
15,28 zł x 108 h = 1 650,24 zł
premia:
1 039,68 zł + 1 650,24 zł = 2 689,92 zł
2 689,92 zł x 25% = 672,48 zł
wynagrodzenie za nadgodziny:
2 750 zł : 160 h (wymiar czasu pracy w miesiącu lutym) = 17,19 zł
17,19 zł x 15 h = 257,85 zł normalne wynagrodzenie
17,19 zł x 50% = 8,60 zł
8,60 zł x 15 h = 129 zł dodatek
razem: 386,85 zł
Łączne wynagrodzenie:
1 039,68 zł + 1 650,24 zł + 672,48 zł + 386,85 = 3 749,25 zł.
Rozliczenie składkowo – podatkowe wynagrodzenia za miesiąc: luty 2020 r.:
- podstawowe koszty uzyskania przychodu
- ulga podatkowa
| Opis operacji | Kwota |
| Wynagrodzenie za pracę: | 2 689,92 zł |
| Premia: | 672,48 zł |
| Wynagrodzenie za nadgodziny: | 386,85 zł |
| Razem wynagrodzenie: | 3 749,25 zł |
| Składki na ubezpieczenia społeczne do pobrania ze środków pracownika:
emerytalna: (9,76% x 3 749,25 zł) = 365,93 zł rentowa: (1,5% x 3 749,25 zł) = 56,24 zł chorobowa: (2,45% x 3 749,25 zł) = 91,86 zł |
514,03 zł |
| Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne do pobrania:
(3 749,25 zł – 514,03 zł) |
3 235,22 zł |
| Składka na ubezpieczenie zdrowotne do pobrania:
(3 235,22 zł x 9%) |
291,17 zł |
| Składka na ubezpieczenie zdrowotne do odliczenia od podatku:
(3 235,22 zł x 7,75%) |
250,73 zł |
| Koszty uzyskania przychodu: | 250 zł |
| Podstawa obliczenia zaliczki na podatek po zaokrągleniu do pełnych złotych:
(3 749,25 zł – 250 zł – 514,03 zł) |
2 985,00 zł |
| Zaliczka na podatek:
(2 985 zł x 17% - 43,76 zł) |
463,69 zł |
| Zaliczka na podatek do pobrania, po zaokrągleniu do pełnych złotych:
(463,69 zł – 250,73 zł) |
213,00 zł |
| Do wypłaty
(3 749,25 zł – 514,03 zł – 291,17 zł – 213 zł) |
2 731,05 zł |
