Definicja wynagrodzenia dla celów dokonywania potrąceń

Zmiany od 25 marca 2024 r.

Zasady dokonywania potrąceń z wynagrodzenia za pracę regulują przepisy art. 87 – 91 ustawy z dnia 26.06.1974 r. Kodeks pracy, zwana dalej ustawą k.p. W przepisach tych ustawodawca określił m.in. maksymalne wysokości potrąceń, kwotę wolną od potrąceń. W sprawach nieunormowanych, przepisy Kodeksu pracy odwołują do przepisów odrębnych, którymi są ustawa kodeks postępowania cywilnego oraz przepisy ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (art. 90 K.p.).
Egzekucja z wynagrodzenia i innych świadczeń ze stosunku pracy może być prowadzona w trybie:
Sądowym:
ustawa z dnia 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego, zwana dalej ustawą k.p.c. Jej wykonanie następuje przez zajęcie wynagrodzenia, którego dokonuje komornik przy sądzie rejonowym ogólnej właściwości dłużnika.
W odniesieniu do potrąceń z wynagrodzenia za pracę zastosowanie znajdą przepisy art. 880-888 k.p.c. W odniesieniu do innych wierzytelności art. 895-908 k.p.c. do których zalicza się zasiłek chorobowy jako świadczenie z ubezpieczenia chorobowego, o jakim mowa w art. 2 pkt 1 ustawy zasiłkowej oraz świadczenia wypłacane z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych ZFŚS.
Administracyjnym:
ustawa z dnia 17.06.1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, zwana dalej ustawą o p.e. w a. Egzekucji z wynagrodzenia dokonują organy wymienione w art. 19 i 20 ustawy m.in. Urząd Skarbowy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Urząd Gminy).
W odniesieniu do potrąceń z wynagrodzenia za pracę odpowiednie zastosowanie znajdą przepisy art. 72-75 ustawy. W odniesieniu do innych wierzytelności art. 89-96m ustawy do których zalicza się m.in. świadczenia wypłacane z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych ZFŚS.

Egzekucja z wynagrodzenia w trybie sądowym.

Egzekucja z wynagrodzenia za pracę należy do komornika przy sądzie rejonowym ogólnej właściwości dłużnika (art. 880 k.p.c.). Do egzekucji z wynagrodzenia za pracę komornik przystępuje przez jego zajęcie. Komornik zawiadamia dłużnika, że do wysokości egzekwowanego świadczenia i aż do pełnego pokrycia długu nie wolno mu odbierać wynagrodzenia poza częścią wolną od zajęcia ani rozporządzać nim w żaden inny sposób.

Dotyczy to w szczególności:

• periodycznego wynagrodzenia za pracę
• wynagrodzenia za prace zlecone oraz
• nagród i premii przysługujących dłużnikowi za okres jego zatrudnienia, jak również
• związanego ze stosunkiem pracy zysku lub udziału w funduszu zakładowym oraz wszelkich innych funduszach, pozostających w związku ze stosunkiem pracy (art. 881 § 1-2 k.p.c.).

Przepisy nie definiują wprost pojęcia „wynagrodzenia za pracę”. Przez wynagrodzenie za pracę należy uznać świadczenie obowiązkowe o charakterze przysparzająco-majątkowym, ustalane odpowiednio do rodzaju, ilości i jakości pracy, wypłacane okresowo w zamian za wykonaną przez pracownika pracę w ramach wiążącego go z pracodawcą stosunku pracy. Wynagrodzenie to nazwa różnych wypłat dokonywanych przez pracodawcę na rzecz pracownika, w tym obowiązkowego wynagrodzenia zasadniczego określonego stawką miesięczną, godzinową lub akordową, wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych czy w porze nocnej oraz innych składników płacowych m.in. dodatku stażowego, funkcyjnego i motywacyjnego, premii regulaminowych czy prowizji, przewidzianych w przepisach płacowych obowiązujących u pracodawcy (art. 78 w zw. z art. 22 § 1 K.p.). W przypadku funduszy chodzi tutaj wyłącznie o fundusze związane z wypłacaniem dodatkowych premii lub udziału w zysku. Stąd należy uznać, że ZFŚS stanowi inny rodzaj funduszu, a świadczenia wypłacane z tego funduszu nie mają charakteru „udziału”. Oznacza to, że wskazanie przez komornika w tytule wykonawczym zajęcia wynagrodzenia za pracę, nie obejmuje świadczeń z Funduszu Socjalnego.

PRZYKŁAD
W maju 2025 r. wypłacone zostaną pracownikowi następujące świadczenia:

• wynagrodzenie zasadnicze
• wynagrodzenie chorobowe
• premia regulaminowa
• wynagrodzenie za nadgodziny oraz dodatek za pracę w nocy
• zasiłek chorobowy
• dofinansowanie z ZFŚS.

Pracodawca jest w posiadaniu tytułu wykonawczego przekazanego przez Komornika dotyczący niespłaconej przez pracownika pożyczki bankowej i na jego podstawie dokonuje potrąceń. W treści pisma wskazane jest, iż komornik zajmuje wynagrodzenie za pracę. W pierwszej kolejności pracodawca powinien dokonać podziału na te świadczenia, które kwalifikowane są jako wynagrodzenie za pracę.
Należeć do nich będzie:

• wynagrodzenie zasadnicze
• wynagrodzenie chorobowe
• premia regulaminowa
• wynagrodzenie za nadgodziny oraz dodatek za pracę w nocy.

Pozostałe świadczenia, według objaśnień GUS, nie są wynagrodzeniem za pracę a więc nie będą podlegać egzekucji. Należą do nich zasiłek chorobowy i świadczenie z funduszu socjalnego. Żeby pracodawca był zobowiązany do dokonywania potrąceń z zasiłku chorobowego i świadczeń wypłacanych w ramach tworzonego funduszu socjalnego, tytuł wykonawczy od komornika musi wskazywać taki zakres. Należy pamiętać, że nie rozstrzyga tego tytuł pisma, lecz jego treść. Jeżeli z treści tytułu wykonawczego wynika, że zajęcie ogranicza się do wynagrodzenia za pracę to dotyczy ono wyłącznie wynagrodzenia za pracę (w tym wynagrodzenia chorobowego) z wyłączeniem innych świadczeń i wierzytelności. W wyroku z 27 lutego 2018 r. dotyczącym egzekucji ze świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, zaliczanych do innych wierzytelności, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Bydgoszczy uznał, że jeżeli zajęcie komornicze obejmuje tylko wynagrodzenie za pracę, pracodawca nie musi dokonywać potrąceń z innych wierzytelności. Na podstawie informacji jakie pracodawca musi przekazać komornikowi w ciągu tygodnia m.in. przedstawienia za okres 3 miesięcy poprzedzających zajęcie, za każdy miesiąc oddzielnie, zestawienie periodycznego wynagrodzenia dłużnika za pracę oraz oddzielnie jego dochodu, którym jest zasiłek chorobowy oraz świadczenia finansowane z ZFŚS (art. 882 § 1 pkt 1 k.p.c.) jeżeli takowe świadczenia przysługiwały pracownikowi za okres tych miesięcy, komornik może dokonać zajęcia innych wierzytelności osobnym pismem.

Egzekucja z wynagrodzenia w trybie administracyjnym

Definicja wynagrodzenia za pracę – zmiany od 25 marca 2024 r.
Przez wynagrodzenie rozumie się wynagrodzenia i inne świadczenia pieniężne związane z pracą lub funkcją wykonywaną przez zobowiązanego na podstawie stosunku pracy oraz innej podstawie, jeżeli z tego tytułu zobowiązany otrzymuje okresowe świadczenia pieniężne, w tym świadczenia pieniężne przysługujące z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, wypłacane przez pracodawcę w okresie zatrudnienia, a także w okresie 12 miesięcy od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy (art. 1a pkt 17 ustawy o p.e.w a.).
Powyższe oznacza, że w przypadku prowadzonego postępowania egzekucyjnego w trybie administracyjnym, jeżeli w tytule wykonawczym, na podstawie którego pracodawca dokonuje potrąceń, np. ZUS wskazał, że zajmuje pracownikowi wynagrodzenie a w miesiącu pracodawca będzie wypłacał zasiłki z ubezpieczenia społecznego lub wypadkowego, pracodawca ma obowiązek dokonać potrącenia części zasiłku na zasadach wynikających z przepisów ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Szkolenie on-line 29 sierpnia 2025 r. 
Obowiązki pracodawcy i zleceniodawcy w związku z zajęciem wynagrodzenia zasiłków i wierzytelności z umów zlecenia. Zasady dokonywania potrąceń.
Link poniżej: