Szkolenia Kadry i Pace | HR Kadry i Płace

Ekwiwalent za urlop a praca w dniach wolnych. Ekspert ds. Rozliczania Wynagrodzeń (5)

Dopełnianie podstawy do ekwiwalentu

Rozpoczęcie kursu 4 marca 2025 r. 
Lekcja 5:
Dopełnianie podstawy do ekwiwalentu

Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8.01.1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop, zwane dalej rozporządzeniem urlopowym.
W przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu wypoczynkowego w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny (art. 171 § 1 K.p.). Ekwiwalent za urlop wypoczynkowy ustala się stosując zasady obowiązujące przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy, ze zmianami określonymi w § 15-19 rozporządzenia urlopowego.

Dopełnienie zmiennych składników wynagrodzenia do podstawy

Do podstawy ekwiwalentu, przyjmuje się m.in. zmienne składniki wynagrodzenia przysługujące pracownikowi za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc, wypłacone w okresie 3 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu, i uwzględnia się je przy ustalaniu ekwiwalentu w średniej wysokości z tego okresu (§16 ust. 1 rozporządzenia). Zsumowane zmienne składniki dzieli się przez 3 a więc przez liczbę pełnych miesięcy z których wynagrodzenie przyjęte zostało do podstawy. Może się zdarzyć, że pracownik nie przepracował pełnego okresu,  z którego ustalana jest podstawa w związku np. z chorobą, urlopem wypoczynkowym bądź inną nieobecnością w pracy. W związku z nieprzepracowaniem wszystkich rozkładowych dni pracy, w celu ustalenia średniej wysokości zmiennych składników, należy miesiące te uzupełnić do pełnych miesięcy kalendarzowych jest to tzw. dopełnianie podstawy ekwiwalentu.
W tym celu należy:
1.
zsumować wynagrodzenie faktycznie wypłacone w tym okresie 
2.
podzielić je przez liczbę dni pracy, za które przysługiwało to wynagrodzenie
3.
otrzymany wynik pomnożyć się przez liczbę dni, jakie pracownik przepracowałby w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy (§ 16 ust. 2 rozporządzenia).
W przypadku nieprzepracowania pełnego okresu z którego przyjmowane są składniki wynagrodzenia za okresy dłuższe niż jeden miesiąc, spowodowane np. chorobą lub urlopem wypoczynkowym, podstawa ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy wymaga dopełnienia do pełnego okresu 12 miesięcy na zasadach wskazanych w art. 16 ust. 2 rozporządzenia urlopowego, zgodnie z którymi jeżeli pracownik nie przepracował pełnego okresu, wynagrodzenie faktycznie wypłacone mu w tym okresie dzieli się przez liczbę dni pracy, za które przysługiwało to wynagrodzenie, a otrzymany wynik mnoży się przez liczbę dni, jakie pracownik przepracowałby w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy (§ 17 ust. 2 rozporządzenia).

Dopełnienie podstawy a praca w dniach wolnych

W przypadku nieprzepracowania pełnego okresu, z którego przyjmowane są składniki wynagrodzenia za okresy nie dłuższe niż jeden miesiąc (zmienna miesięczna premia regulaminowa, prowizja, dodatek za pracę w porze nocnej, wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych) oraz składniki wynagrodzenia za okresy dłuższe niż jeden miesiąc (premia kwartalna, roczna lub półroczna) podstawa ekwiwalentu wymaga dopełnienia do pełnego okresu 3 lub 12 miesięcy (§ 16 ust. 2 i § 17 ust. 2 rozporządzenia urlopowego). Metoda dopełniania składników wynagrodzenia wynikająca z przepisów, wprowadza wątpliwości interpretacyjne, gdyż nakazuje końcowy wynik pomnożyć przez liczbę dni, które pracownik był zobowiązany przepracować zgodnie z rozkładem czasu pracy.
Wykonywanie pracy w dniu wolnym np. sobota jako dzień wolny z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy, za którą pracownik otrzymuje dodatkowo normalne wynagrodzenie a w przypadku nie udzielenia innego dnia wolnego do końca okresu rozliczeniowego, wypłaca się dodatek w wysokości 100% tytułem przekroczenia normy przeciętnej w tygodniu, nie jest dniem planowanej pracy, w związku z czym dni tych nie wliczamy do końcowego wyniku ale wynagrodzenie już tak co powoduje zmniejszenie podstawy niż jej dopełnienie co obrazuje poniższy przykład.

PRZYKŁAD
21 czerwca 2025 r. pracownik (praca w systemie równoważnym, wynagradzany stałą stawką miesięcznego wynagrodzenia w wysokości 5 500 zł) nabył prawo do ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Pracownik w miesiącach przyjmowanych do podstawy trzykrotnie wykonywał pracę w dniach wolnych od pracy, za co uzyskał wynagrodzenie w łącznej wysokości 1 150 zł. W okresie tym pracownik wykonywał pracę w porze nocnej za którą otrzymał dodatek do wynagrodzenia w wysokości 125 zł, oraz pracę w godzinach nadliczbowych z wypłatą w wysokości 257 zł.
W przyjętym okresie, zgodnie z rozkładem czasu pracy, pracownik miał przepracować 43 dni a przepracował 42 dni (1 dzień roboczy chorował) oraz dodatkowo wykonywał pracę w 3 dniach wolnych od pracy. Do podstawy ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, pracodawca przyjął wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 5 500 zł, zmienne składniki wynagrodzenia (nocne, nadliczbowe) oraz wynagrodzenie za dni dodatkowej pracy po dopełnieniu:
[1 532 zł (1 150 zł + 125 zł + 257 zł) : 45 dni (42 dni + 3 dni)] = 34,04 zł
34,04 zł x 43 dni = 1 463,72 zł.
Po „dopełnieniu” podstawa była niższa od kwoty przed dopełnieniem:
1 463,72 zł < 1 532 zł
1 463,72 zł : 3 = 487,91 zł.
Podstawa do ekwiwalentu wyniosła:
5 987,91 zł (5 500 zł + 487,91 zł).

Zgodnie z analizowanym przypadkiem należy uznać, że wynagrodzenia wypłaconego za pracę w dniach wolnych jak i samych dni nie należy brać pod uwagę przy dopełnianiu podstawy, gdyż spowodowuje to jej obniżenie niż dopełnienie. Nie przyjęcie ich pośrednio wynika z brzmienia § 16 ust. 2 rozporządzenia urlopowego, który stanowi, że mnożnikiem przy dopełnianiu podstaw jest liczba dni, jakie pracownik przepracowałby w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy. Dokonując dopełnienia wynagrodzenia za wskazany okres przyjmowany do podstawy, powinno uwzględnić się dni przepracowane w ramach nominalnego czasu pracy. Praca w dniu wolnym z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy, niedziele czy praca w święto w pierwszej kolejności powinna być rekompensowana innymi dniami wolnymi. Skoro tak to liczba dni przepracowanych ponad „nominał” powinna być korygowana o inne dni wolne. W praktyce stosowana jest metoda w której wynagrodzenie za pracę w dniach wolnych, przyjmowane jest do podstawy ekwiwalentu za urlop bez uzupełniania tj.
w kwocie faktycznie wypłaconej.

Państwowa Inspekcja Pracy stanowisku z 27 listopada 2023 r. KT-OOGPR-01.450.142.2023.2 potwierdziła powyższe. 

🎥 Metoda nauczania w formie „Case study” 🎥
Przychody w PIT-11 pracownika, który osiągnął wiek emerytalny.
Materiał video:
https://www.hrkadryiplace.pl/wideo/przychody-w-pit-11-pracownika-ktory-osiagnal-wiek-emerytalny/

🥇Certyfikowany Kurs dla średnio i zaawansowanych
👌 Ekspert ds. Rozliczania Wynagrodzeń
🙋‍♂️ Jedyny Kurs oparty na formule „case study” 
⏰ Rozpoczęcie kursu 4 marca 2025 r.
https://www.hrkadryiplace.pl/kursy_kadrowo-p_acow/ekspercki-kurs-rozliczania-wynagrodzen/

Metoda 🔎”Case study” Studium przypadków 🔍
Analiza/studium przypadku zawiera szczegółowy opis sytuacji wyjściowej. Polega na najlepszym zobrazowaniu przypadku, które miało miejsce, służące analizie podczas kursu.
Tematyka Kursu:
https://www.hrkadryiplace.pl/wp-content/uploads/2024/11/Program-kursu-04.03-10.04.25.pdf
opiera się na praktycznej analizie przypadków z którymi mamy do czynienia w bieżącej pracy.
Zdarzenia w formie „case study” są wskazówką do unikania potencjalnych błędów, które mogą być niekorzystne z punktu widzenia firmy.
Korzyści uczestnictwa w kursie:
🎙 12 spotkań na żywo 2 x w tygodniu
🪪 Certyfikat ukończenia kursu
⏳ 52 h dydaktyczne spotkań
🎥 12 miesięczny dostęp do nagranych spotkań
📩 konsultacje w trakcie trwania kursu
📚 Do każdej lekcji zadania do samodzielnej pracy z kluczem
🆘 do 2 tygodni po kursie możliwość zadawania pytań
W zestawie z kursem e-book z aktualizacją na cały 2025 r. Rozliczanie Wynagrodzeń i Zasiłków w 2025 r.
ponad 2600 stron praktycznych przykładów
https://www.hrkadryiplace.pl/produkt/rozliczanie-wynagrodzen-lista-plac-place-hrkadryiplace-jezek-przemyslaw-2/
Czegokolwiek się uczysz, uczysz się dla siebie
📌 obecność na spotkaniach on-line nieobowiązkowa
📌 dostęp do nagranych lekcji do odtworzenia w każdym czasie
📌 nieobowiązkowy test na zakończenie kursu

Ekspert ds. Rozliczania Wynagrodzeń
Ekspert ds. Rozliczania Wynagrodzeń