Opodatkowanie świadczeń dla emerytów i rencistów oraz osób pobierających świadczenia kompensacyjne
Z dniem 1 stycznia 2018 r. wprowadzone zostały zmiany do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odnoszące się do świadczeń wypłacanych emerytom i rencistom w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy, w tym od związków zawodowych. W podstawie opodatkowania nie uwzględnia się świadczeń objętych zakresem art. 21 ust. 1 pkt 26 i 38 ustawy o PDOF.
Wskazane przepisy określają zwolnienia podatkowe, których przedmiotem są odpowiednio:
zapomogi otrzymane w przypadku:
indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci bez ograniczeń kwotowych pod warunkiem finansowania ich z funduszu socjalnego, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, z funduszy związków zawodowych lub zgodnie z odrębnymi przepisami wydanymi przez właściwego ministra.
zapomogi otrzymane w przypadku:
indywidualnych zdarzeń losowych, klęsk żywiołowych, długotrwałej choroby lub śmierci do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 6 000 zł (od 2020 r. do końca roku podatkowego, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19, wynosi: 10 000 zł – art. 52l pkt 2 ustawy o PDOF) jeżeli ich finansowanie pochodzić będzie z innych źródeł niż wskazanych powyżej.
świadczenia otrzymywane przez emerytów lub rencistów:
od byłego zakładu pracy w związku z łączącym ich uprzednio z tym zakładem stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy, albo następcy prawnego tego zakładu pracy lub związków zawodowych do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 3 000 zł. O skorzystaniu ze zwolnienia od opodatkowania nie decyduje źródło, z którego zostały sfinansowane świadczenia dla emerytów i rencistów.
Zmiany od 1 stycznia 2022 r.
wprowadzone ustawą z dnia 12 maja 2022 r. o zmianie ustawy o PDOF oraz niektórych innych ustaw.
Realizując postulat Związku Nauczycielstwa Polskiego następuje zmiana art. 21 ust. 1 pkt 38 ustawy PIT. Na jego podstawie wolne od podatku dochodowego są świadczenia otrzymywane przez emerytów lub rencistów w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy lub spółdzielczym stosunkiem pracy, w tym od związków zawodowych, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty: 4 500 zł. Na skutek realizacji tego postulatu zwolnieniem objęte zostaną ww. świadczenia otrzymywane również przez osoby uzyskujące nauczycielskie świadczenia kompensacyjne. Zmiana ta dotyczy dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. (art. 18 ust. 1 ustawy zmieniającej).
W przypadku gdy łączna kwota wszystkich świadczeń otrzymanych przez emeryta lub rencistę oraz osoby uzyskujące nauczycielskie świadczenia kompensacyjne, przekroczy w roku podatkowym kwotę: 4 500 zł, nadwyżka ponad tę kwotę podlega opodatkowaniu 10% zryczałtowanym podatkiem dochodowym (art. 30 ust. 1 pkt 4 ustawy o PDOF). Były pracodawca, jako płatnik, pobiera ten podatek i odprowadza do urzędu skarbowego. Jeżeli przedmiotem świadczenia nie są pieniądze, wówczas emeryt/rencista oraz osoby uzyskujące nauczycielskie świadczenia kompensacyjne są zobowiązani wpłacić płatnikowi kwotę należnego zryczałtowanego podatku dochodowego przed wydaniem danego świadczenia (art. 41 ust. 7 pkt 2 ustawy o PDOF).
Przykład
W miesiącu kwietniu 2022 r. z okazji świąt wielkanocnych emeryt otrzymał od byłego zakładu pracy bon towarowy o wartości: 1 600 zł sfinansowany ze środków obrotowych.
W miesiącu sierpniu 2022 r. dofinansowanie z ZFŚS do wczasów zorganizowanych w wysokości:
2 200 zł oraz
w miesiącu grudniu 2022 r. ponownie bon towarowy o wartości:
900 zł sfinansowany również z ZFŚS.
Łączna wartość świadczeń otrzymanych przez emeryta wyniosła od początku 2022 r.: 1 600 zł + 2 200 zł + 900 zł = 4 700 zł. Przed przekazaniem bonu towarowego w miesiącu grudniu, emeryt ma obowiązek wpłacić byłemu pracodawcy 10% zryczałtowany podatek dochodowy od kwoty: 200 zł (4 700 zł – 4 500 zł) tj. kwotę 20 zł (200 zł x 10%).
Artykuł pochodzi z najnowszej publikacji:
