Zasiłki

Chorobowe bez okresu wyczekiwania

Prawo do świadczeń chorobowych od pierwszego dnia niezdolności do pracy

Ubezpieczony (pracownik) obowiązkowo nabywa prawo do zasiłku chorobowego (wynagrodzenia chorobowego) po upływie 30 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, a ubezpieczony dobrowolnie (np. zleceniobiorca) – po upływie 90 dni tego ubezpieczenia. Jest to okres wyczekiwania na zasiłek chorobowy.
Do okresów ubezpieczenia chorobowego obowiązkowego lub dobrowolnego wlicza się poprzednie okresy ubezpieczenia, jeżeli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni lub była spowodowana urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym albo odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego.

Prawo do wynagrodzenia lub zasiłku chorobowego, bez okresu wyczekiwania:
mają osoby, które podlegały ubezpieczeniu chorobowemu obowiązkowo przez okres co najmniej 10 lat niezależnie od przerw między okresami tego ubezpieczenia przy czym do okresu tego nie zalicza się:

okresu urlopu wychowawczego i bezpłatnego
okresów pozostawania zarejestrowanym jako bezrobotny, zarówno z prawem do zasiłku dla bezrobotnych jak i bez tego prawa, po 31 grudnia 1998 r. oraz
okresu pobierania zasiłku chorobowego, zasiłku macierzyńskiego lub świadczenia rehabilitacyjnego, przysługujących za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia gdyż w okresach tych osoby nie podlegają ubezpieczeniu chorobowemu (art. 4 ust. 3 pkt 3 ustawy zasiłkowej oraz pkt 20-21 komentarza do ustawy zasiłkowej).

Przykład
Z dniem 12 lutego 2021 r. zawarto z pracownicą umowę o pracę na czas określony. W dniu 22 lutego osoba ta stała się niezdolna do pracy z powodu choroby. Na druku e-ZLA widnieje kod B (ciąża). Ze złożonych świadectw pracy wynika, że łączny staż pracy wynosi 10 lat i 10 miesięcy i ostatnie zatrudnienie ustało w dniu 31 grudnia 2020 r.. W jednym z zakładów pracy pracownica przebywała na 2 letnim urlopie wychowawczym.
Od 01 stycznia do 11 lutego 2020 r. osoba ta była zarejestrowana w Urzędzie pracy jako osoba bezrobotna z prawem do zasiłku. W związku z powyższym pracodawca ma obowiązek wyłączyć z 10 letniego okresu podlegania obowiązkowemu ubezpieczeniu chorobowemu okres przebywania pracownicy na urlopie wychowawczym. Okres pozostawania w rejestrze osób bezrobotnych pozostaje bez wpływu na prawo do świadczeń chorobowych. Pracownicę obowiązuje okres wyczekiwania na prawo do świadczenia chorobowego. Prawo do wynagrodzenia chorobowego pracownica nabędzie w dniu 14 marca 2021 r..

Absolwentom szkół i szkół wyższych:
wynagrodzenie lub zasiłek chorobowy przysługuje od pierwszego dnia objęcia ubezpieczeniem chorobowym (dobrowolnym lub obowiązkowym), jeżeli zostali objęci tym ubezpieczeniem lub przystąpili do tego ubezpieczenia w ciągu 90 dni od ukończenia szkoły, przy czym za dzień ukończenia szkoły przyjmuje się odpowiednio:

dzień podany w świadectwie jako dzień ukończenia szkoły
dzień złożenia egzaminu dyplomowego

W przypadku kierunków:
lekarskiego, lekarsko – dentystycznego i weterynarii:
od daty złożenia ostatniego wymaganego planem studiów egzaminu
farmacja:
od daty zaliczenia ostatniej przewidzianej w planie studiów praktyki
(art. 4 ust. 3 pkt 1 ustawy zasiłkowej oraz pkt 22-23 komentarza do ustawy zasiłkowej).

Przykład
Z dniem 04 czerwca 2021 r. zatrudniono pracownika, dla którego jest to pierwsza w życiu praca. Egzamin dyplomowy złożył w dniu 15 czerwca 2021 r. Pracownik od 27 czerwca 2021 r. stał się niezdolny do pracy z powodu choroby.
W celu nabycia prawa do wynagrodzenia chorobowego a następnie zasiłku musi spełniać warunek posiadania co najmniej 30 dniowego okresu podlegania ubezpieczeniu chorobowemu. W dniu podjęcia zatrudnienia pracownik nie posiadał statusu absolwenta a tym samym nie nabył prawa do wynagrodzenia za czas choroby. Gdyby zatrudnienie podjął począwszy od dnia 16 czerwca 2021 r. będąc od tego dnia absolwentem nabyłby prawo do wynagrodzenia chorobowego od pierwszego dnia niezdolności do pracy.

Jeżeli niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy, niezależnie od tego czy dana osoba podlega obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu, wynagrodzenie lub zasiłek chorobowy przysługuje od pierwszego dnia objęcia ubezpieczeniem chorobowym (art. 4 ust. 3 pkt 2 ustawy zasiłkowej) czyli bez tzw. okresu wyczekiwania.

Przykład
Osoba fizyczna z dniem 22 stycznia 2021 r. rozpoczęła wykonywanie prac na podstawie zawartej umowy zlecenia dla której stanowi ona jedyny tytuł do ubezpieczeń. W związku z czym zleceniodawca zgłosił daną osobę do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych: emerytalnego, rentowego i wypadkowego oraz obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego. Zleceniobiorca w dniu 01 lutego 2021 r. złożył wniosek o objęcie go dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym. Od dnia 09 lutego 2021 r. zleceniobiorca stał się niezdolny do pracy w związku z wypadkiem w drodze do pracy. Od pierwszego dnia niezdolności do pracy zleceniobiorcy przysługuje prawdo do zasiłku chorobowego.

Zasiłek macierzyński i opiekuńczy
Zasiłek macierzyński i opiekuńczy przysługuje, niezależnie od okresu podlegania ubezpieczeniu chorobowemu (obowiązkowo lub dobrowolnie).

Przykład
Z dniem 01 kwietnia 2021 r. zawarto z pracownikiem umowę o pracę na okres próbny. W związku z urodzeniem się dziecka, pracownik złożył wniosek o 1 tygodniowy urlop ojcowski, który zamierza rozpocząć z dniem 26 kwietnia 2021 r. W związku z przysługującym pracownikowi prawem do urlopu ojcowskiego, za cały jego okres pracownik nabywa prawo do zasiłku macierzyńskiego.

Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego
Na podstawie przepisów ustawy z dnia 30.10.2012 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, osoby, niezależnie od okresu podlegania ubezpieczeniu wypadkowemu, które w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej stały się niezdolne do pracy przysługuje zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego. Zasiłek ten przysługuje także, jeżeli niezdolność do pracy wynika z późniejszych następstw zaistniałych w stanie zdrowia w związku ze stwierdzonym wcześniej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową.
Pracownicy, osoby wykonujące pracę nakładczą oraz osoby pełniące służbę zastępczą za czas niezdolności do pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej nie zachowują prawa do wynagrodzenia chorobowego, o którym mowa w art. 92 Kodeksu pracy. Od pierwszego dnia niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego, chyba że pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za cały okres niezdolności do pracy na podstawie odrębnych przepisów.

Przykład
Nowo zatrudniony pracownik z dniem 15 stycznia 2021 r. stał się niezdolny do pracy z powodu wypadku, któremu uległ przy pracy. Pracownik, niezależnie od okresu podlegania ubezpieczeniu wypadkowemu z dniem 15 stycznia 2021 r. nabył prawo do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego.