Wcześniejsze wezwanie do pracy a nadgodziny

Wcześniejsze wezwanie pracownika a wysokość dodatku za pracę w godzinach nadliczbowych

Praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy, stanowi pracę
w godzinach nadliczbowych (art. 151 § 1 K.p.).

Obowiązujące pracownika normy czasu pracy, co do zasady, wynikają z art. 129 § 1 K.p. zgodnie z którym czas pracy nie może przekraczać:

• 8 godzin na dobę i
• przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowy

Ważne:
------------------------
Definicje doby pracowniczej i tygodnia mają szczególne znaczenie przy kwalifikacji nadgodzin, za które należy wypłacić pracownikowi odpowiednie dodatki do wynagrodzenia w wysokości 50% lub 100% (w sytuacji gdy nie następuje odbiór czasu wolnego). Ich wysokość uzależniona jest od tego kiedy praca w godzinach nadliczbowych wystąpiła.

W przypadku braku rekompensaty pracy w godzinach nadliczbowych, czasem wolnym, pracownikowi oprócz normalnego wynagrodzenia przysługuje dodatek do wynagrodzenia w wysokości 50% lub 100%.

100% wynagrodzenia:
za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających:

• w nocy
• w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy
• w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.

50% wynagrodzenia:
za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu niż określony powyżej.

Dodatek w wysokości 100% wynagrodzenia, przysługuje także za każdą godzinę pracy nadliczbowej
z tytułu przekroczenia przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym, chyba że przekroczenie tej normy nastąpiło w wyniku pracy w godzinach nadliczbowych, za które pracownikowi przysługuje prawo do dodatku w wysokości 50% wynagrodzenia (art. 151¹ § 1 i 2 K.p.).

Zgodnie z powyższym założeniem, jeżeli mamy do czynienia jednocześnie z nadgodzinami dobowymi i średniotygodniowymi,
tj. powstałymi w wyniku przekroczenia normy (wymiaru) dobowego i średniotygodniowego, to przysługuje jeden dodatek i pierwszeństwo w takiej sytuacji ma dodatek naliczany za przekroczenie normy dobowej.

Przykład:
------------------------------
Pracownik zatrudniony jest w pełnym wymiarze czasu pracy w systemie podstawowym i wykonuje pracę od poniedziałku do piątku po 8 h. W miesiącu lutym 2021 r. wymiar czasu pracy wyniósł: 160 h. Pora nocna ustalona u danego pracodawcy:
22⁰⁰ - 6⁰⁰. W jednym z tygodni pracownik zobowiązany był przepracować więcej godzin niż zaplanowano na ten tydzień, co przedstawia poniższy rozkład czasu pracy:

W5      dzień wolny z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy
WN     wolna niedziela

Kwalifikacja nadgodzin:

Poniedziałek:
2 pierwsze godziny (6⁰⁰ - 8⁰⁰)
nie przypadły na żadną z dób pracowniczych a więc naruszyły przeciętną normę tygodniową 40 godzinną
normalne wynagrodzenie + 100% dodatek
2 kolejne godziny (16⁰⁰ - 18⁰⁰) naruszyły normę dobową
normalne wynagrodzenie + 50% dodatek

Wtorek:
2 pierwsze godziny (6⁰⁰ - 8⁰⁰)
przypadły na poniedziałkową dobę pracowniczą, która trwała: od 8⁰⁰ w poniedziałek do 8⁰⁰ we wtorek
normalne wynagrodzenie + 50% dodatek
1 godzina (16⁰⁰ - 17⁰⁰)
naruszyły normę dobową
normalne wynagrodzenie + 50% dodatek

Środa:
2 pierwsze godziny (6⁰⁰ - 8⁰⁰)
przypadły na wtorkową dobę pracowniczą, która trwała od 8⁰⁰ we wtorek do 8⁰⁰ w środę
normalne wynagrodzenie + 50% dodatek

Ustalenie wysokości wynagrodzenia za miesiąc luty 2021 r.:
Na wynagrodzenie pracownika składa się:
stawka godzinowa: 18 zł/h
stała premia regulaminowa: 250 zł

Wynagrodzenie za pracę:
18 zł x 160 h = 2 880 zł

Wynagrodzenie za nadgodziny (9 h):
normalne wynagrodzenie za pracę:
[(2 880 zł + 250 zł) : 160 h] = 19,56 zł
19,56 x 9 h = 176,04 zł

dodatek 50% (7 h)
18 zł x 50% = 9 zł
9 zł x 7 h = 63 zł

dodatek 100% (2 h)
18 zł x 2 h = 36 zł

Łącznie wynagrodzenie za miesiąc luty 2021 r.: 3 405,04 zł (2 880 zł + 250 zł + 176,04 zł + 63 zł + 36 zł).

Przykład
Pracownik, zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w systemie dwuzmianowym podstawowym, wykonuje pracę od poniedziałku do piątku po 8 h. Pora nocna u danego pracodawcy: 22⁰⁰ - 6⁰⁰. W miesiącu kwietniu 2021 r. wymiar czasu pracy wyniósł: 168 h. W jednym z tygodni pracownik zobowiązany był przepracować więcej godzin niż zaplanowano na ten tydzień, co przedstawia poniższy rozkład czasu pracy:

W5      dzień wolny z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy
WN     wolna niedziela

Kwalifikacja nadgodzin:

Poniedziałek:
2h naruszyły normę dobową:
normalne wynagrodzenie + 50% dodatek

Środa:
1h naruszyła normę dobową:
normalne wynagrodzenie + 50% dodatek

Czwartek:
2h (wcześniejsze wezwanie pracownika do pracy) naruszyły przeciętną normę tygodniową 40 godzinną. Praca od 14⁰⁰ do 16⁰⁰ nie przypadała bowiem na żadną z dób pracowniczych. Doba pracownicza w środę zakończyła się o 6⁰⁰ w czwartek
normalne wynagrodzenie + 100% dodatek

Piątek:
1h naruszyła normę dobową lecz przypadła na porę nocną
normalne wynagrodzenie + 100% dodatek

Więcej nt. rozliczania wynagrodzenia za nadgodziny znajdziesz w najnowszym wydaniu:

Przy zakupie e-publikacji:
Darmowa aktualizacja na cały 2021 r.