Po okresie wyczekiwania, urlopie wychowawczym i bezpłatnym
Ustawa z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2023 r. poz. 2780), zwana dalej ustawą zasiłkową.
Ustalanie podstawy wymiaru świadczeń chorobowych przysługujących pracownikowi regulują przepisy art. 36 – 47 ustawy zasiłkowej oraz dodatkowych wyjaśnień udzielił ZUS w wydanym Komentarzu do ustawy (pkt 275 – 325).
Podstawę wymiaru świadczeń chorobowych (wynagrodzenia chorobowego oraz zasiłków z ubezpieczenia społecznego i wypadkowego) stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy (art. 36 ust. 1 ustawy zasiłkowej i pkt 275 komentarza do ustawy).
Premie i inne składniki wynagrodzenia, podlegające uwzględnieniu w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego, przysługujące za okresy miesięczne wlicza się do podstawy wymiaru świadczeń chorobowych w kwocie wypłaconej pracownikowi za miesiące kalendarzowe, z których wynagrodzenie przyjmuje się do ustalenia podstawy wymiaru (art. 42 ust. 1 ustawy zasiłkowej i pkt 299 komentarza do ustawy).
Jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem 12 miesięcy kalendarzowych zatrudnienia, podstawę wymiaru świadczeń chorobowych ustala się przyjmując przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za pełne miesiące kalendarzowe tego zatrudnienia. Miesiąc, w którym pracownik został zatrudniony od pierwszego roboczego dnia miesiąca traktuje się jako pełny kalendarzowy miesiąc zatrudnienia i wynagrodzenie za ten miesiąc przyjmuje się do ustalenia podstawy wymiaru świadczeń (art. 36 ust. 2 ustawy zasiłkowe oraz pkt 276 komentarza do ustawy).
Podstawa wymiaru a niezdolność w pierwszym miesiącu zatrudnienia
Jeżeli niezdolność do pracy powstała przed upływem pełnego miesiąca kalendarzowego ubezpieczenia chorobowego, podstawę wymiaru świadczenia chorobowego stanowi wynagrodzenie, które ubezpieczony będący pracownikiem osiągnąłby, gdyby pracował pełny miesiąc kalendarzowy (art. 37 ust. 1 ustawy zasiłkowej).
Dwie wątpliwości
Pierwsza:
Podstawa wymiaru po okresie wyczekiwania.
Pracownik zatrudniony od 9 stycznia 2025 r. w pełnym wymiarze czasu pracy, był niezdolny do pracy z powodu choroby od 29 stycznia do 11 lutego 2025 r. Nie nabył prawa do wynagrodzenia chorobowego za okres od 29 stycznia do 7 lutego z uwagi na okres wyczekiwania na prawo do świadczeń chorobowych. Prawo do wynagrodzenia chorobowego nabył od 8 do 11 lutego (4 dni). Niezdolność do pracy powstała w styczniu (w okresie wyczekiwania). Jaki miesiąc przyjąć do podstawy wymiaru świadczenia chorobowego ?Druga:
Podstawa wymiaru a niezdolność w trakcie i po urlopie wychowawczym lub bezpłatnym.
Pracownik od 14 do 31 października 2025 r. korzystał z urlopu bezpłatnego. W listopadzie wpłynęło zwolnienie lekarskie e-ZLA z okresem niezdolności do pracy nakładającym się na urlop bezpłatny (od 25 października do 10 listopada 2025 r.). Wynagrodzenie chorobowe wypłacone zostanie za okres po zakończeniu urlopu bezpłatnego tj. od 1 listopada 2025. Jakie miesiące należało przyjąć do podstawy wymiaru świadczenia chorobowego ?
Zakład Ubezpieczeń Społecznym w stanowisku z 31 grudnia 2024 r. uznał, że:
w pierwszym przypadku:
podstawę stanowić będzie uzupełnione wynagrodzenie za styczeń 2025 r. pomimo okresu wyczekiwania
w drugim:
podstawę stanowić będzie przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy tj. od października 2024 r. do września 2025 r. pomimo, że w październiku pracownik przebywał na urlopie bezpłatnym.
Omówienie stanowiska jak i inne najważniejsze kwestie związane
z Ustalaniem podstawy wymiaru świadczeń chorobowych pracowników w 2025 r.
praktyczne aspekty uwzględnianie w podstawie różnych składników wynagrodzeń
Na najbliższym szkoleniu 17 lutego 2025 r.
