Podstawa wymiaru świadczeń chorobowych
Ustawa z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zwana dalej ustawą zasiłkową.
Komentarz do ustawy zasiłkowej – aktualizacja sierpień 2023 r.
Składniki wynagrodzenia przysługujące w myśl umowy o pracę lub innego aktu nawiązującego stosunek pracy do określonego terminu, uwzględnia się przy ustalaniu podstawy wymiaru świadczeń chorobowych tylko za okres przypadający do tego terminu. Zasadę tą stosuje się odpowiednio do składników wynagrodzenia, których wypłaty zaprzestano na podstawie układu zbiorowego pracy lub przepisów o wynagradzaniu (art. 41 ust. 2-3 ustawy zasiłkowej oraz pkt 315 i 317 komentarza do ustawy zasiłkowej).
PRZYKŁAD
Na podstawie porozumienia zmieniającego od 1 sierpnia do 31 grudnia 2024 r. przyznano pracownikowi dodatek funkcyjny, pomniejszany za czas niezdolności do pracy. Pracownik był chory od 27 grudnia 2024 r. do 5 stycznia 2025 r.
Podstawę wymiaru świadczenia chorobowego od 27 do 31 grudnia 2024 r.:
stanowiło przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres od 12.2023 r. do 11.2024 r. wraz z dodatkiem funkcyjnym (do terminu, do którego został przyznany).
Za okres od 1 do 5 stycznia 2025 r.:
podstawę wymiaru stanowiło przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za ten sam okres z wyłączeniem dodatku funkcyjnego.
WAŻNE
Do czerwca 2023 r. ZUS powyższą zasadę stosował do zawieranych z własnymi pracownikami umów cywilnych (umowa zlecenia, dzieło i kontrakt menedżerski).
Od lipca 2023 r., po aktualizacji komentarza do ustawy zasiłkowej (pkt. 316), ZUS wycofał się z tego stanowiska (przegrane dwie sprawy przed Sądem Najwyższym).
Aktualnie do wynagrodzenia z tytułu umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące umowy zlecenia albo umowy o dzieło, z pracodawcą, z którym osoba wykonująca umowę pozostaje w stosunku pracy lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy, nie ma zastosowania zasada podana w pkt. 315 (składniki wynagrodzenia przyznane do określonego terminu). Wynagrodzenie z tego tytułu należy uwzględniać w podstawie wymiaru zasiłku w kwocie faktycznie wypłaconej, bez uzupełniania.
PRZYKŁAD
Umowa zlecenia zawarta z własnym pracownikiem od 1 stycznia do 31 grudnia 2025 r. Pracownik z zawartej umowy ma otrzymać 5 000 zł płatne w dwóch ratach 30.06.2025 r. w wysokości: 2 500 zł i 31 grudnia 2025 r.: 2 500 zł. Pracownik stał się niezdolny do pracy w kwietniu 2025 r.
Podstawę wymiaru świadczenia chorobowego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres od 4.2024 r. do 3.2025 r. Po wypłacie 30.06.2025 r. 2 500 zł z umowy zlecenia, podstawę należy przeliczyć (do momentu sporządzenia listy płac z rozliczonym świadczeniem chorobowym nie wypłacono wynagrodzenia z zawartej umowy zlecenia). Jeżeli składnik wynagrodzenia, uwzględniany w podstawie wymiaru zasiłku przysługuje lecz nie został wypłacony do czasu ostatecznego sporządzenia listy wypłat zasiłków chorobowych, do podstawy wymiaru przyjmuje się ten składnik w wysokości wypłaconej za poprzedni okres. Jeżeli jednak składniki wynagrodzenia, o których mowa wyżej, nie zostały wypłacone pracownikowi również za okresy poprzednie, podstawę wymiaru świadczeń chorobowych ustala się bez tych składników, a po ich wypłaceniu podstawę wymiaru świadczeń przelicza się, uwzględniając te składniki oraz wyrównuje wysokość świadczenia chorobowego (pkt 310-312 komentarza do ustawy zasiłkowej).
Częściowa wypłata wynagrodzenia z umowy zlecenia 30.06.2025 r. 2 500 zł.
2 500 zł : 365 dni x 90 dni (dni kalendarzowe od 1 stycznia do 31 marca jako miesiące poprzedzającego miesiąc niezdolności do pracy) = 616,44 zł.
Kwotę tą należy doliczyć do sumy wypłaconego wynagrodzenia za okres od 4.2024 r. do 3.2025 r. i podzielić przez 12. Przeliczyć podstawę i wypłacić wyrównanie do wypłaconego świadczenia chorobowego za 4.2025 r.
Pozostała wypłata wynagrodzenia z umowy zlecenia 31.12.2025 r. 2 500 zł.
Po jej wypłacie należy przeliczyć podstawę na zasadach jak powyżej.
Jeżeli pracownik ponownie zachoruje np. w 3.2026 r., podstawę wymiaru stanowić będzie przeciętne miesięczne wynagrodzenie (wynagrodzenie zasadnicze wynikające z umowy o pracę 5 000 zł) wypłacone za okres od 3.2025 r. do 2.2026 r. wraz z kwotą wypłaconego wynagrodzenia z umowy zlecenia przeliczoną na okres od 3.2025 do 12.2025 tj.:
5 000 zł : 365 dni x 306 dni = 4 191,78 zł.
4 191,78 zł : 12 miesięcy = 349,32 zł.
Podstawa wymiaru świadczenia chorobowego:
[5 349,32 zł – (5 349,32 zł – 13,71%)] = 5 349,32 zł – 733,39 zł = 4 615,93 zł
4 615,93 zł : 30 dni = 153,86 zł
153,86 zł x 80% = 123,09 zł stawka dzienna świadczenia chorobowego.
Podstawa wymiaru Świadczeń Chorobowych
Certyfikowane 4 dniowe Szkolenie
27 maja 2025 r.
Chcesz dowiedzieć się więcej?
Jeśli chcesz zgłębić temat związany z kadrami, płacami i rozliczeniami, sprawdź nasze profesjonalne kursy i szkolenia online .
Najczęściej Zadawane Pytania
Jakie są aktualne zmiany w przepisach kadrowo-płacowych?
Zmiany w przepisach w 2025 roku dotyczą m.in. kwot wolnych od potrąceń, zasad rozliczania wynagrodzeń oraz składek ZUS. Pełne informacje znajdziesz na naszych szkoleniach .
Jakie są zasady potrąceń z wynagrodzeń?
Potrącenia regulowane są przez Kodeks pracy i ustawę o egzekucji. Dowiedz się więcej na naszym kursie kadrowo-płacowym .
Czy mogę uzyskać certyfikat po szkoleniu?
Tak, po każdym szkoleniu uczestnicy otrzymują certyfikat potwierdzający zdobytą wiedzę.
Dowiedz się więcej o naszej działalności na stronie Szkolenia Kadry i Płace .