Wigilia dniem ustawowo wolnym od pracy
Dni ustawowo wolne od pracy do których wliczamy niedziele i święta (art. 1 ustawy z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy).
Od 1 lutego 2025 r. dniami wolnymi od pracy są:
1 stycznia:
(środa) Nowy Rok
6 stycznia:
(poniedziałek) Święto Trzech Króli
20 kwietnia:
(niedziela) pierwszy dzień Wielkiej Nocy
21 kwietnia:
(poniedziałek) drugi dzień Wielkiej Nocy
1 maja:
(czwartek) Święto Pracy
3 maja:
(sobota) Święto Konstytucji 3 Maja
8 czerwca:
(niedziela) pierwszy dzień Zielonych Świątek
19 czerwca:
(czwartek) dzień Bożego Ciała
15 sierpnia:
(piątek) Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny
1 listopada:
(sobota) Wszystkich Świętych
11 listopada:
(wtorek) Narodowe Święto Niepodległości
24 grudnia:
(środa) Wigilia
25 grudnia:
(czwartek) pierwszy dzień Bożego Narodzenia
26 grudnia:
(piątek) drugi dzień Bożego Narodzenia.
Do ustalenia wysokości ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy w pierwszej kolejności należy obliczyć wartość współczynnika obowiązującego w roku kalendarzowym w którym ustaje stosunek pracy (§ 19 ust. 1 rozporządzenia urlopowego).
Sposób jego ustalenia określa przepis § 19 ust. 2 rozporządzenia, zgodnie z którym:
1)
odejmując od liczby dni w danym roku kalendarzowym łączną liczbę przypadających w tym roku niedziel, świąt oraz dni wolnych od pracy wynikających z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy
2)
a otrzymany wynik dzieli się przez 12.
Wigilia jako dzień ustawowo wolny od pracy wprowadzona została ustawą z dnia 6 grudnia 2024 r. o zmianie ustawy o dniach wolnych od pracy oraz niektórych innych ustaw, która wchodzi w życie od 1 lutego 2025 r.
Zgodnie z powyższym:
Wartość współczynnika do 31 stycznia 2025 roku pracownika pełnoetatowego, wyniesie 20,83.
365 dni w roku – 52 niedziele – 11 dni świątecznych – 52 dni wolne = 250 dni
250 dni : 12 miesięcy = 20,83.
Wartość współczynnika od 1 lutego 2025 roku pracownika pełnoetatowego, wyniesie 20,75.
365 dni w roku – 52 niedziele – 12 dni świątecznych – 52 dni wolne = 249 dni
249 dni : 12 miesięcy = 20,75.
Pracownik nabywa prawo do ekwiwalentu za niewykorzystany urlop zarówno zaległy jak i bieżący w dniu ustania stosunku pracy. Dniem wypłaty powinien być ostatni dzień zatrudnienia. Ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy jest wymagalny z datą ustania stosunku pracy.
postanowienie Sądu Najwyższego z 5 grudnia 1996 r. sygn. akt I PKN 34/96, OSNP 1997/13/237
wyrok Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 16 marca 2016 r. sygn. akt III APa 2/16.
wyrok Sądu Najwyższego z 1 marca 2017 r. sygn. akt II BP 11/15
wyrok Sądu Najwyższego z 29 marca 2001 r. I PKN 336/00
W wyroku z 5 kwietnia 2023 r. II PSKP 34/22 SN uznał, że:
(…) wynagrodzenie za pracę powinno być wypłacone co najmniej raz w miesiącu, w stałym i ustalonym z góry terminie, a w przypadku rozwiązania stosunku pracy rozliczenie z tego tytułu powinno nastąpić w ostatnim dniu zatrudnienia (…).
Sąd Najwyższy w uzasadnieniu do uchwały z 9 maja 2000 r. sygn. akt III ZP 12/00 wskazał, że:
(…) dla ustalenia ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy od stycznia 1997 r. został wprowadzony zmienny współczynnik, wyrażający przeciętną w danym roku liczbę dni roboczych przypadających w miesiącu (§ 19 rozporządzenia). Ekwiwalent za 1 dzień urlopu wypoczynkowego oblicza się dzieląc sumę uzyskanych przez pracownika miesięcznych wynagrodzeń, ustalonych na podstawie § 15-17 rozporządzenia, przez ustalony corocznie współczynnik. SN stanął więc na stanowisku, że ekwiwalent za urlop oblicza się dzieląc ustaloną podstawę wymiaru przez współczynnik wyrażający przeciętną liczbę dni przypadających do przepracowania w miesiącu, w roku, na który jest ustalony. Jeżeli pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy, wartość współczynnika obniża się proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy tego pracownika (§ 19 ust. 3 rozporządzenia urlopowego).
Zapamiętaj
Wysokość współczynnika przyjmujemy z roku kalendarzowego w którym pracownik nabył do niego prawo (dzień rozwiązania umowy o pracę) a nie dzień w którym następuje jego wypłata.
PRZYKŁAD
31 grudnia 2024 r. rozwiązano z pracownikiem umowę o pracę. Pracownik zatrudniony był w wymiarze 3/4 etatu i otrzymywał wynagrodzenie w stałej miesięcznej wysokości 4 900 zł wypłacane 5 dnia następnego miesiąca kalendarzowego. Na dzień rozwiązania umowy o pracę pracownik miał 20 h niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego. Wypłata ekwiwalentu nastąpi w terminie wypłaty normalnego wynagrodzenia tj. 3 stycznia 2025 r. W miesiącach poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu pracownik otrzymał zmienne składniki wynagrodzenia oraz przepracował pełne miesiące kalendarzowe przyjmowane do podstawy.
Wysokość zmiennych składników wyniosła:
Podstawa do ekwiwalentu.
Stałe składniki wynagrodzenia w stałej wysokości:
4 900 zł.
Zmienne składniki wynagrodzenia ustalone w wysokości przeciętnej:
(640,78 zł + 2 698,11 zł) = 3 338,89 zł
3 338,89 zł : 3 miesiące = 1 112,96 zł.
Wysokość ekwiwalentu.
Wartość współczynnika przyjmujemy z roku w którym ustał stosunek pracy tj.: z 2024 r.
3/4 x 20,92 = 15,69.
[6 012,96 zł (4 900 zł + 1 112,96 zł) : 15,69] = 383,24 zł
383,24 zł : 8 h = 47,91 zł
47,91 zł x 20 h = 958,20 zł.
PRZYKŁAD
Pracownik zatrudniony od 16 września 2024 r. do 15 marca 2025 r. wykonywał pracę w pełnym wymiarze czasu pracy, od poniedziałku do piątku po 8 h. Wynagradzany był stawką godzinową oraz zmienną miesięczną premią regulaminową. Wynagrodzenie wypłacane jest 6 dnia następnego miesiąca kalendarzowego. Na dzień rozwiązania umowy o pracę pracownik miał niewykorzystany urlop wypoczynkowy w wymiarze 40 h. Do podstawy ekwiwalentu należało przyjąć zmienne składniki wynagrodzenia faktycznie wypłacone w okresie od lutego 2025 r. do grudnia 2024 r.
W miesiącach przyjmowanych do podstawy styczeń 2025 r. – grudzień i listopad 2024 r. pracownik nie przepracował wszystkich rozkładowych dni. Wynagrodzenie za wskazane miesiące należy uzupełnić. W tym celu należy sumę wynagrodzeń faktycznie wypłaconych w okresie 3 miesięcy, poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu: 14 717,42 zł podzielić przez liczbę dni pracy, za które zostało wypłacone to wynagrodzenie: 46 dni = 319,94 zł.
Następnie otrzymany wynik pomnożyć przez liczbę dni pracy, jakie pracownik w powyższym okresie powinien przepracować: 319,94 zł x 60 dni = 19 196,40 zł. Otrzymaną kwotę podzielić przez 3.
19 196,40 zł : 3 miesiące = 6 398,80 zł.
Wysokość ekwiwalentu za niewykorzystany urlop:
6 398,80 zł : 20,75 współczynnik = 308,38 zł
308,38 zł : 8 h norma czasu pracy = 38,55 zł
38,55 zł x 40 h niewykorzystanego urlopu = 1 542 zł.
