Kwoty wolne od potrąceń od 1 marca 2025 r.

Dokonywanie potrąceń z zasiłków

Potrąceń ze świadczeń określonych w ustawie zasiłkowej dokonuje się na zasadach przewidzianych w przepisach o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (art. 66a ust. 1 ustawy z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zwana dalej ustawą zasiłkową). Przy potrącaniu należności z zasiłków należy stosować przepisy art. 139-144 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Potrącenia z zasiłków porusza również ZUS w pkt 387 – 397 komentarza do ustawy zasiłkowej (ostatnia aktualizacja sierpień 2023 r.).

Od jakiej kwoty ustalana jest wysokość potrącenia
Wysokość części świadczenia podlegającego egzekucjom ustala się od kwoty świadczenia przed odliczeniem miesięcznej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne (art. 140 ust. 7 ustawy emerytalnej oraz pkt 392 komentarza do ustawy zasiłkowej).
Ze świadczeń pieniężnych określonych w ustawie, po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych, podlegają potrąceniu, z uwzględnieniem art. 141, następujące należności:
1)
sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie:

• należności alimentacyjnych
• należności z tytułu świadczeń z funduszu alimentacyjnego wypłacanych osobie uprawnionej
• należności likwidatora funduszu alimentacyjnego powstałych z tytułu świadczeń alimentacyjnych oraz
• należności z tytułu wypłaconej zaliczki alimentacyjnej wypłaconych osobie uprawnionej

2)
należności alimentacyjne:
potrącane na wniosek wierzyciela na podstawie przedłożonego przez niego tytułu wykonawczego
3)
sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż należności alimentacyjne wskazane w punkcie 1 (art. 139 ust. 1 pkt 3-5 ustawy emerytalnej oraz pkt 388 komentarza do ustawy zasiłkowej).
Potrąceń należności wymienionych powyżej, dokonuje się w kolejności podanej w tym przepisie (art. 139 ust. 3 ustawy emerytalnej). Przy dokonywaniu potrąceń, o których mowa w ust. 1 pkt 4, potrąca się w pierwszej kolejności alimenty zaległe za okres wskazany w tytule wykonawczym, pod warunkiem uzyskania od wierzyciela oświadczenia, że nie zostały w inny sposób uiszczone przez dłużnika (art. 139 ust. 4 ustawy emerytalnej).

Dopuszczalne kwoty potrąceń
Zasiłki podlegają egzekucji na zaspokojenie:
1)
należności alimentacyjnych:
do wysokości 60% kwoty zasiłku
2)
na zaspokojenie innych należności:
do wysokości 25% kwoty zasiłku
(art. 140 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy emerytalnej i pkt 391 komentarza do ustawy zasiłkowej)
3)
należności alimentacyjnych:
do wysokości 60% kwoty zasiłku potrącanych na wniosek wierzyciela na podstawie przedłożonego przez niego tytułu wykonawczego (art. 140 ust. 4 pkt 2 ustawy emerytalnej).

Dopuszczalne kwoty potrąceń przy zbiegach
Potrąceń sum egzekwowanych, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 3 i 5 (należności alimentacyjne i niealimentacyjne) potrącenia nie mogą przekraczać łącznie:
60% świadczenia:
jeżeli podlegają potrąceniu należności, o których mowa w art. 139 ust. 1 pkt 3
(świadczenia alimentacyjne egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych)
50% świadczenia:
jeżeli podlegają potrąceniu należności inne niż wymienione w art. 139 ust. 1 pkt 3
z uwzględnieniem lit. c
25% świadczenia:
jeżeli podlegają potrąceniu wyłącznie należności egzekwowane, o których mowa w ust.
1 pkt 3 (inne egzekwowane należności z pominięciem świadczeń alimentacyjnych
(art. 140 ust. 6 pkt 1-2 ustawy emerytalnej oraz pkt 391 komentarza do ustawy zasiłkowej).

Kwoty wolna od potrąceń obowiązujące od 1 marca 2025 r.
Komunikat Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 18 lutego 2025 r. w sprawie kwoty najniższej emerytury i renty, dodatku pielęgnacyjnego i dodatku dla sierot zupełnych, kwot maksymalnych zmniejszeń emerytur i rent oraz kwot emerytur i rent wolnych od egzekucji i potrąceń (Mon. Pol. z 2025 r. poz. 152).
Od 1 marca 2025 r. kwoty wolne od potrąceń wynoszą:
806,67 zł (do 28 lutego 2025 r. 764,62 zł)
przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych (wraz z kosztami
i opłatami egzekucyjnymi) na zaspokojenie należności alimentacyjnych, świadczeń wypłaconych z funduszu alimentacyjnego, dla likwidatora funduszu alimentacyjnego i z racji wypłaconej zaliczki alimentacyjnej.
1 331,03 zł (do 28 lutego 2025 r. 1 261,64 zł)
przy potrącaniu sum egzekwowanych na mocy tytułów wykonawczych (wraz z kosztami i opłatami egzekucyjnymi) na pokrycie należności innych niż wymienione powyżej.

Ważne
Kwoty wolne od potrąceń należy stosować do wszystkich wypłat począwszy od 1 marca 2025 r. niezależnie od tego, za jaki okres należny jest zasiłek.

Przykład
Wynagrodzenie pracownika oraz zasiłki zostały zajęte na mocy tytułów wykonawczych na poczet alimentów na kwotę 25 000 zł (wraz z zaległościami). Pracownik był niezdolny do pracy od 1 do 28 lutego 2025 r. Rozliczenie świadczeń chorobowych nastąpi 7 marca 2025 r.
Za pierwsze 7 dni pracownik zachował prawo do wynagrodzenia chorobowego w wysokości 885,92 zł. Kolejne 21 dni nabył prawo do zasiłku chorobowego w wysokości 2 657,76 zł. Do wynagrodzenia pracownika stosuje się podstawowe koszty uzyskania przychodów 250 zł. Pracodawca jest upoważniony do zmniejszania zaliczki na podatek dochodowy o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek  300 zł.
Potrącenie z wynagrodzenia chorobowego.
Składka na ubezpieczenie zdrowotne:
885,92 zł x 9% = 79,73 zł.
Zaliczka na podatek na dzień 31.12.2021 r. (ograniczenie składki zdrowotnej):
885,92 zł – 250 zł = 635,92 zł
636 zł x 17% – 43,76 zł = 64,36 zł.
Ograniczenie składki zdrowotnej:
79,73 zł   64,36 zł.
Zaliczka na podatek dochodowy:
636 zł x 12% – 300 zł = 0 zł.
Z kwoty zmniejszającej podatek 300 zł rozliczono 76,32 zł (636 zł x 12%).
Wynagrodzenie chorobowe:
885,92 zł – 64,36 zł = 821,56 zł
821,56 zł x 3/5 = 492,94 zł.
Potrącenia z zasiłku chorobowego.
Dopuszczalna kwota potrącenia z zasiłku chorobowego:
2 657,76 zł x 60% = 1 594,66 zł.
Kwota wolna od potrąceń z zasiłku chorobowego:
806,67 zł : 30 dni x 21 dni = 564,67 zł
[2 658 zł x 12% – 223,68 zł (300 zł – 76,32 zł)] = 95,28 zł
95 zł zaliczka na podatek dochodowy.
Kolejny etap to sprawdzenie, czy potrącenie dopuszczalnej kwoty nie naruszy kwoty wolnej od potrąceń.
Zasiłek chorobowy, po odliczeniu zaliczki na podatek dochodowy i potrąceniu należności wyniesie:
2 657,76 zł – 95 zł – 1 594,66 zł = 968,10 zł.
Kwota ta jest wyższa od kwoty wolnej 564,67 zł. Pracodawca dokona potrącenia z zasiłku chorobowego pełnej dopuszczalnej kwoty w wysokości 1 594,66 zł.
Łączne potrącenie tytułem świadczeń alimentacyjnych wyniosło:
2 087,60 zł (492,94 zł + 1 594,66 zł).