Rozliczenie podatkowo – składkowe przychodów z umowy zlecenia zawartej z własnym pracownikiem
Zawarcie jakiejkolwiek umowy cywilnej z własnym pracownikiem (umowa zlecenia, dzieło, kontrakt menedżerski lub umowa agencyjna) bądź wykonywaniem jej na rzecz własnego pracodawcy rodzić będzie obowiązek podlegania wszystkim ubezpieczeniom społecznym w tym ubezpieczeniu chorobowemu.
W świetle przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy, a także osobę wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy, lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy (art. 8 ust. 2 ustawy o sus). Jeżeli pracownik wykonuje pracę na podstawie zawartej umowy cywilnoprawnej z własnym pracodawcą to z tytułu tej umowy podlega ubezpieczeniom społecznym na takich samych zasadach jak w przypadku umowy o pracę, tj. obowiązkowo podlega ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu oraz obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu.Pracodawca z tytułu zawartej umowy cywilnoprawnej z własnym pracownikiem nie dokonuje odrębnego zgłoszenia do ubezpieczeń a jedynie przychód uzyskany z tej umowy wykazuje w imiennym raporcie miesięcznym ZUS RCA z kodem tytułu ubezpieczenia: 01 10 XX, składanym za pracownika wraz z przychodem ze stosunku pracy.
Ważne:
Umowy o dzieło zawartej z własnym pracownikiem nie zgłasza się do ZUS na formularzu RDU.
Podstawa wymiaru składek oraz zaliczki na podatek dochodowy
Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne:
w przypadku pracowników wykonujących dodatkowo pracę na podstawie zawartej, z własnym pracodawcą umowy cywilnej, w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne uwzględnia się również przychód z tytułu tej umowy (art. 18 ust. 1a i art. 20 ust. 1 ustawy o sus). Pracodawca, w podstawie wymiaru składek, uwzględnia uzyskany przez pracownika, w danym miesiącu kalendarzowym, przychód z umowy o pracę i np. umowy zlecenia i od łącznej kwoty oblicza składki na te ubezpieczenia.
Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne:
w przypadku gdy osoba fizyczna uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu np. umowa o pracę i umowa zlecenia, z którego objęta jest obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym, składka ta opłacana jest z każdego z tych tytułów odrębnie (art. 82 ust. 1 ustawy zdrowotnej).
Interpretacja ZUS WPI/200000/43/168/2017
z dnia 14 lutego 2017 r.
Decyzja Nr 168/2017
Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:
w sytuacji zawarcia przez pracodawcę z własnym pracownikiem dodatkowo umowy zlecenia, do celów ustalania obowiązku ubezpieczeń społecznych zastosowanie znajduje art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, który rozszerza pojęcie pracownika również na osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług. do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, albo umowy o dzieło, jeżeli umowę taką zawarły z pracodawcą, z którym pozostają w stosunku pracy. Ponadto w myśl art. 18 ust. la tej ustawy. w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe takich pracowników uwzględnia się również przychód z tytułu umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia albo umowy o dzieło. W konsekwencji, ustalając podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne takiego pracownika (również w celu wykazania w dokumentach rozliczeniowych), stosownie do art. 81 ust. 1 i ust. 6 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, należy uwzględnić przychód z umowy o pracę i umowy zlecenia po pomniejszeniu go o składki na ubezpieczenia społeczne finansowane ze środków ubezpieczonego. Z treści wniosku z 3 lutego 2017 r. wynika, że zapytanie Wnioskodawcy dotyczy zasad ustalania wysokości składki na ubezpieczenie zdrowotne za ubezpieczonego, który obok stosunku pracy wykonuje zawartą z własnym pracodawcą umowę zlecenia. Zauważyć należy, że w myśl art. 79 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy wymiaru składki, z zastrzeżeniem art. 82 i 242. Stosownie do art. 82 ust. 1 wskazanej ustawy, w przypadku gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, o którym mowa w art. 66 ust. 1. składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest z każdego z tych tytułów odrębnie. Natomiast w myśl art. 82 ust. 2 tej ustawy, w przypadku gdy w ramach jednego z tytułów do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego ubezpieczony uzyskuje więcej niż jeden przychód, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest od każdego z uzyskanych przychodów odrębnie. Ponadto na mocy art. 83 ust. 1 ww. ustawy, w przypadku gdy składka na ubezpieczenie zdrowotne obliczona przez płatnika zgodnie z przepisami art. 79 i 81 jest wyższa od zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych obliczonej zgodnie z przepisami ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości tej zaliczki. Sposób obliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne ma więc związek zarówno z brzmieniem art. 82 ww. ustawy, ale także wynika z powiązania wysokości składki zdrowotnej z podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, dla celów obliczania kwoty składki na ubezpieczenie zdrowotne. w sytuacji gdy w ciągu miesiąca pracownik uzyskuje różne rodzaje przychodów, płatnik obowiązany jest wyliczyć składkę na ubezpieczenie zdrowotne od każdego z nich odrębnie. W przedstawionym przez Wnioskodawcę stanie faktycznym pracownik wykonuje pracę na podstawie umowy o pracę oraz dodatkowo na podstawie umowy zlecenia zawartej z własnym pracodawcą i z każdej z ww. umów uzyskuje odrębnie przychód w rozumieniu przepisów podatkowych. W konsekwencji, składka na ubezpieczenie zdrowotne w sytuacji uzyskiwania przez pracownika równocześnie przychodów z tytułu stosunku pracy i z tytułu zawartej z pracodawcą umowy zlecenia będzie równa sumie składek na ubezpieczenie zdrowotne obliczonych odrębnie od obu tych przychodów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami
1)
w podstawie wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne:
którą należy wykazać w imiennym raporcie ZUS RCA uwzględnia się łączny przychód uzyskany z umowy o pracę i umowy zlecenia po pomniejszeniu o składki na ubezpieczenia społeczne pobrane ze środków pracownika
2)
faktyczną składkę na ubezpieczenie zdrowotne:
do potrącenia z wypłaconego pracownikowi wynagrodzenia, oblicza się odrębnie od przychodów z umowy o pracę i umowy zlecenia, a następnie po ich zsumowaniu wykazuje w jednym bloku raportu ZUS RCA.
Podstawa do opodatkowania
umowa zlecenia i umowa o pracę stanowią odrębne źródła przychodów dla celów podatkowych (art. 10 ust. 1 pkt 1-2 ustawy o PDOF). Zaliczkę na podatek dochodowy pracodawca rozlicza osobno od przychodów ze stosunku pracy, na zasadach określonych w art. 32 ustawy o PDOF i osobno z umowy zlecenia na zasadach określonych w art. 41 ust. 1-1a ustawy o PDOF.
Ważne:
Ustalając podstawę do opodatkowania, odliczeniu od dochodu nie podlegają składki na ubezpieczenia społeczne, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie ustawy o PDOF, oraz dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku (art. 26 ust. 1 oraz art. 27b ust. 1 ustawy o PDOF).
Ważne:
Powyższe zasady nie mają zastosowania do pracowników przebywających na urlopie macierzyńskim, rodzicielskim, wychowawczym lub urlopie bezpłatnym, jeżeli w okresie przebywania na tych urlopach zawarte mają umowy cywilnoprawne z własnym pracodawcą lub wykonują pracę na jego rzecz.
Przykład
Pracownik (w wieku 30 lat) zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy z miesięcznym wynagrodzeniem w wysokości: 3 500 zł na okres dwóch miesięcy tj. od 1 sierpnia do 30 września 2022 r. zawarł z własnym pracodawcą umowę zlecenia. Wynagrodzenie z umowy zlecenia w wysokości: 1 500 zł wypłacone zostanie po zakończeniu umowy w dniu 7 października 2022 r. wraz z wynagrodzeniem za pracę za miesiąc wrzesień 2022 r. Zryczałtowane pracownicze koszty uzyskania przychodu wynoszą 250 zł a z umowy zlecenia 20%. Pracownik złożył oświadczenie PIT-2 uprawniający do stosowania comiesięcznej kwoty zmniejszającej podatek w wysokości 300 zł.
Rozliczenie składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne:
potrącone składki z wynagrodzenia pracownika należało rozliczyć w imiennym raporcie ZUS RCA za miesiąc 10.2022 r.
W zestawieniu należnych składek na ubezpieczenia społeczne blok III.B.
należało wykazać:
kod tytułu ubezpieczenia: 01 10 XX
podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne: E-R-CH-W: 5 000 zł
W zestawieniu należnych składek na ubezpieczenie zdrowotne blok III.C.
należało wykazać:
podstawa wymiaru składki: 4 314,50 zł
kwota należnej składki finansowana przez ubezpieczonego: 388,30 zł
przekazanym do ZUS najpóźniej do dnia 15 listopada 2022 r.
Artykuł pochodzi z najnowszej publikacji:
