Niemożność świadczenia pracy w związku z powodzią stanowi podstawę usprawiedliwienia nieobecności w pracy za którą pracownikowi przysługuje prawo do wynagrodzenia
Ustawa z dnia 16.09.2011 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi (Dz. U z 2024 r. poz. 654). Przepisy ustawy stosuje się w sprawach związanych z usuwaniem skutków powodzi w rozumieniu art. 16 pkt 43 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (Dz. U. z 2023 r. poz. 1478, 1688, 1890, 1963 i 2029). Faktyczna niemożność świadczenia pracy w związku z powodzią stanowi podstawę usprawiedliwienia nieobecności pracownika w pracy. Za czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy z tych przyczyn pracownikowi przysługuje prawo do odpowiedniej części minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów (ustawa z dnia 10.10.2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę) przez okres nie dłuższy niż 10 dni roboczych wynikających z rozkładu czasu pracy pracownika. Przepis nie ma zastosowania do pracowników, których uprawnienie do wynagrodzenia za czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy z powodu powodzi lub do innej formy rekompensaty utraconego wynagrodzenia z tego tytułu wynika z odrębnych przepisów. Wynagrodzenie wypłaca pracodawca (art. 8 ust. 1-4 ustawy o skutkach powodzi).
Przepisy ustawy nie regulują sposobu ustalania wysokości wynagrodzenia. Wskazują jedynie, że ma ono odpowiadać części obowiązującego minimalnego wynagrodzenia za pracę, które od 1 lipca 2024 r. wynosi 4 300 zł dla pełnego wymiaru etatu.
W związku z powyższym należałoby ustalić odrębnie wynagrodzenie za okres przepracowany i okres usprawiedliwionej nieobecności w pracy.
Wynagrodzenie za czas przepracowany przy miesięcznych stawkach wynagrodzenia.
W celu ustalenia stawki godzinowej należy stałe miesięczne wynagrodzenie podzielić przez liczbę godzin do przepracowania w miesiącu zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy. Ustaloną w ten sposób stawkę godzinową należy pomnożyć przez liczbę godzin faktycznie przepracowanych.
Wynagrodzenie w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Minimalne wynagrodzenie za pracę należy podzielić przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu (przez liczbę godzin należy przyjąć wymiar czasu pracy ustalony zgodnie z art. 130 k.p). Tak ustaloną stawkę godzinową należy pomnożyć przez liczbę godzin nieprzepracowanych (godziny wynikające z rozkładu czasu pracy) w związku z usprawiedliwioną nieobecnością w pracy.
Przykład
Pracownik zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy, wykonuje pracę od poniedziałku do piątku po 8 h. Wynagrodzenie ustalono w stałej miesięcznej wysokości 5 500 zł. Pracownik od 9 do 13 września (40 h) był nieobecny w pracy w związku z usuwaniem skutków powodzi za które zachował prawo do części minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Wynagrodzenie za okres pracy:
5 500 zł : 168 h = 32,74 zł
32,74 zł x 128 h = 4 190,72 zł
Wynagrodzenie za czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy:
4 300 zł : 168 h = 25,60 zł
25,60 zł x 40 h = 1 024 zł
Łącznie wynagrodzenie wyniosło:
5 214,72 zł (4 190,72 zł + 1 024 zł).
Przykład
Pracownik zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy, wykonuje pracę w systemie równoważnym tzw. podstawowym (12 h) w 3 miesięcznym okresie rozliczeniowym lipiec-wrzesień 2024 r. Wynagrodzenie ustalono w stałej miesięcznej wysokości 5 500 zł. We wrześniu zaplanowano 180 h pracy (wymiar czasu pracy to 168 h). Pracownik od 9 do 13 września (zaplanowane 4 dni robocze po 12 h = 48 h) był nieobecny w pracy w związku z usuwaniem skutków powodzi za które zachował prawo do części minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Wynagrodzenie za okres pracy:
5 500 zł : 180 h = 30,56 zł
30,56 zł x 132 h (180 h – 48 h) = 4 033,92 zł
Wynagrodzenie za czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy:
4 300 zł : 168 h = 25,60 zł
25,60 zł x 48 h = 1 228,80 zł
Łącznie wynagrodzenie wyniosło:
5 262,72 zł (4 033,92 zł + 1 024 zł).
W przypadku pracownika wynagradzanego stawką godzinową należałoby wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę podzielić przez liczbę godzin pracy przypadających do przepracowania w danym miesiącu – wymiar czasu pracy ustalony zgodnie z art. 130 k.p. Tak ustaloną stawkę godzinową należy pomnożyć przez liczbę godzin nieprzepracowanych (godziny wynikające z rozkładu czasu pracy) w związku z usprawiedliwioną nieobecnością w pracy.
Przykład
Pracownik zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy, system równoważny wynagradzany jest stawką godzinową 32 zł/h. Pracownik od 9 do 13 września (36 h) był nieobecny w pracy w związku z usuwaniem skutków powodzi za które zachował prawo do części minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Wynagrodzenie za okres pracy:
32 zł x 132 h = 4 224 zł
Wynagrodzenie za czas usprawiedliwionej nieobecności w pracy:
4 300 zł : 168 h = 25,60 zł
25,60 zł x 36 h = 921,60 zł
Łącznie wynagrodzenie wyniosło:
5 145,60 zł (4 224 zł + 921,60 zł).
Jak wynagrodzenie za ten miesiąc przyjąć do podstawy wymiaru świadczeń chorobowych ?
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru świadczeń chorobowych ustala się przez podzielenie wynagrodzenia osiągniętego przez ubezpieczonego będącego pracownikiem za okres stanowiący podstawę, przez liczbę miesięcy, w których wynagrodzenie to zostało osiągnięte. Jeżeli w okresie tym pracownik nie osiągnął wynagrodzenia wskutek nieobecności w pracy z przyczyn usprawiedliwionych, przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego:
1.
wyłącza się wynagrodzenie za miesiące, w których przepracował mniej niż połowę obowiązującego go czasu pracy
2.
przyjmuje się, po uzupełnieniu według zasad określonych w art. 37 ust. 2, wynagrodzenie z miesięcy, w których ubezpieczony będący pracownikiem przepracował co najmniej połowę obowiązującego go czasu pracy
(art. 38 ust. 2 ustawy zasiłkowej).
Zgodnie z powyższym przepisem, skoro nieobecność w związku z usuwaniem skutków powodzi jest usprawiedliwiona i pracownik nie zachował z tego tytułu prawa do pełnego wynagrodzenia, wynagrodzenie za ten miesiąc należałoby uzupełnić do pełnej wysokości wynikającej z umowy o pracę tj. 5 500 zł (do prezentowanego przykładu), analogicznie jak ma to miejsce w przypadku zwolnienia tytułem „siły wyższej” za którą pracownik nabywa prawo do 50% wynagrodzenia.
Miejmy nadzieję, że ZUS podzieli to stanowisko.
Ważne
Pracodawca może powierzyć pracownikowi wykonywanie pracy innego rodzaju niż wynikająca z nawiązanego stosunku pracy, jeżeli jest to konieczne w związku z usuwaniem skutków powodzi u tego pracodawcy. W takim przypadku pracownik zachowuje prawo do dotychczasowego wynagrodzenia, obliczonego według zasad obowiązujących przy obliczaniu wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego (art. 8 ust. 5 ustawy o skutkach powodzi).
Powyższe zasady stosuje się odpowiednio do osób wykonujących pracę na podstawie stosunku służbowego (art. 8 ust. 6 ustawy o skutkach powodzi).
Pamiętaj
Środki z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych ZFŚS mogą być przeznaczone na cele związane z pomocą dla poszkodowanych zatrudnionych u pracodawcy, który utworzył fundusz, a także dla poszkodowanych zatrudnionych u innego pracodawcy w okresie wskazanym w przepisach wydanych na podstawie art. 1 ust. 2 (art. 10 ustawy o skutkach powodzi).
Jeżek Przemysław
Szkolenia
https://www.hrkadryiplace.pl/category/szkolenia/najblizsze-szkolenia/