Podjęcie pracy w trakcie „Urlopu macierzyńskiego” dopuszczalne
Wyrok SN z dnia 21 października 2020 r.
Pracownica, po wykorzystaniu po porodzie co najmniej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego, ma prawo zrezygnować z pozostałej części tego urlopu i powrócić do pracy (art. 180 § 4 ustawy Kodeks pracy), jeżeli:
- pozostałą część urlopu macierzyńskiego wykorzysta pracownik – ojciec wychowujący dziecko
- przez okres odpowiadający okresowi, który pozostał do końca urlopu macierzyńskiego, osobistą opiekę nad dzieckiem będzie sprawował ubezpieczony – ojciec dziecka, który w celu sprawowania tej opieki przerwał działalność zarobkową.
Przepisy ustawy kodeks pracy przewidują również przerwanie urlopu macierzyńskiego po 8 tygodniach (art. 180 § 6 K.p.). Przepis ten dotyczy pracownicy legitymującej się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji a warunkiem rezygnacji jest przejęcie pozostałej części urlopu macierzyńskiego przez pracownika – ojca wychowującego dziecko albo pracownika – innego członka najbliższej rodziny lub też przerwania działalności zarobkowej w celu osobistej opieki nad dzieckiem przez ubezpieczonego – ojca dziecka albo ubezpieczonego – innego członka najbliższej rodziny, przez okres odpowiadający okresowi, który pozostał do końca urlopu macierzyńskiego.
Przepisy prawa pracy nie regulują podejmowania pracy na urlopie macierzyńskim a odnoszą się jedynie do wykonywania pracy w trakcie urlopu rodzicielskiego czy wychowawczego.
——————————————————————–
Wyrok Sądu Najwyższego
z dnia 21 października 2020 r.
sygn. akt I UK 120/19.
Podjęcie pracy w okresie podstawowego urlopu macierzyńskiego nie znosi ani prawa do tego urlopu, ani prawa do odpowiadającego mu zasiłku. Wyłączenie go musiałoby być wyraźne, w ustawie, i mogłoby być wątpliwe konstytucyjnie, ze względu na inne prawa kobiet, gdy jednocześnie dziecko ma zapewnioną wymaganą i należytą opiekę.
ZUS stwierdził, że ubezpieczona zrezygnowała z urlopu macierzyńskiego, bo wróciła do pracy i wykonywała ją w wymiarze 1/4 czasu pracy, co nie było dopuszczalne przed upływem 14 tyg. urlopu macierzyńskiego. Ubezpieczona stwierdziła, że ZUS nie miał podstawy prawnej, aby pozbawić ją prawa do zasiłku macierzyńskiego wyłącznie dlatego, że w trakcie urlopu macierzyńskiego podjęła zatrudnienie (maksymalnie 10 godz./tyg.). Szczególnie że musiała pracować ze względu na trudną sytuację materialną w związku z długotrwałym postępowaniem sądowym w sprawie o ustalenie podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. ZUS twierdził jednak, że zrezygnowała z urlopu macierzyńskiego. Sądy powszechne stanęły po stronie ZUS, ale nie Sąd Najwyższy.
Podjęcie przez nią takiej pracy w czasie podstawowego urlopu macierzyńskiego, a tym bardziej w okresie kolejnych urlopów nie jest równoznaczne z rezygnacją z pozostałej części urlopu macierzyńskiego. Rezygnacja to zdarzenie prawne, wynikające z woli i działania matki, ściśle określone i uwarunkowane. Spełnia się tylko przy zaistnieniu przesłanek opisanych w przepisie. Znaczenie ma przede wszystkim wola samej ubezpieczonej o rezygnacji – czytamy w uzasadnieniu.
Chcesz być na bieżąco z najnowszymi informacjami?
Zapisz się do newslettera!