ZUS zmienia stanowisko w sprawie uwzględnienia wynagrodzenia w podstawie wymiaru świadczeń chorobowych w miesiącu korzystania przez pracownika ze zwolnienia tytułem działania siły wyższej.
Najnowsze wyjaśnienia ZUS z 7 sierpnia 2024 r.
stąd niektóre z przykładów są nieaktualne
https://www.hrkadryiplace.pl/stanowisko-zus-sila-wyzsza-uzupelnianie-skladnikow-stalych-i-zmiennych-do-podstawy-wymiaru-swiadczen-chorobowych-jezek-przemyslaw/
Do tej pory ze stanowisk Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wynikało, że w przypadku pracownika, który korzystał ze zwolnienia od pracy w wymiarze 2 dni albo 16 godzin z powodu działania siły wyższej (art. 1481 ustawy kodeks pracy) podstawę wymiaru świadczeń chorobowych stanowiło wynagrodzenie pracownika w kwocie faktycznie wypłaconej bez uzupełniania o czym pisaliśmy
1.
Podstawa wymiaru świadczeń chorobowych a zwolnienie siła wyższa
https://www.hrkadryiplace.pl/podstawa-wymiaru-swiadczen-chorobowych-uzupelnianie-wynagrodzenia-choroba-pracownika-i-sila-wyzsza-stanowisko-zus-jezek-przemyslaw/
2.
Nowe zwolnienia od pracy po nowelizacji ustawy Kodeks pracy a podstawa wymiaru świadczeń chorobowych.
https://www.hrkadryiplace.pl/nowe-zwolnienia-od-pracy-po-nowelizacji-ustawy-kodek-pracy-a-podstawa-wymiaru-swiadczen-chorobowych-hrkadryiplace-jezek-przemyslaw/
Ministerstwo Pracy nie zgodziło się ze stanowiskiem ZUS
Stanowisko Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej z 27 grudnia 2023 r.
(…)
powołany przepis ustawy posługuje się sformułowaniem „przyczyny usprawiedliwione”, co oznacza, że przyczynę uzupełnienia wynagrodzenia w danym miesiącu (albo wyłączenia takiego miesiąca przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku) daje również usprawiedliwiona nieobecność związana ze zwolnieniem od pracy na podstawie art. 148¹ § 1 k.p. (…).
Treść komunikatu ZUS
(…)
W dniu 9.01.2024 zostało wystosowane przez Departament Zasiłków Centrali ZUS stanowisko do wszystkich jednostek ZUS, z którego wynika że nieobecność z powodu działania siły wyższej, jest nieobecnością usprawiedliwioną a tym samych wynagrodzenie za ten miesiąc podlega uzupełnieniu na ogólnych zasadach (….).
Zgodnie z powyższym stanowiskiem MP, ZUS uznał, że
przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku pracownikowi, który korzystał ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych na podstawie art. 148¹ § 1 k.p. należy przyjąć stałe miesięczne wynagrodzenie pracownika wynikające z umowy.
Jeżeli zamiast stałego wynagrodzenia wynikającego z umowy o pracę lub poza stałym wynagrodzeniem wynikającym z umowy o pracę, pracownikowi przysługują zmienne składniki wynagrodzenia, należy je przyjąć po uzupełnieniu, według zasady opisanej w art. 37 ust. 2 ustawy zasiłkowej oraz w punkcie 286 Komentarza do ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa – wybrane zagadnienia.
Oznacza to, że wynagrodzenie miesięczne zmienne, które pracownik osiągnąłby, gdyby przepracował cały miesiąc, ustala się poprzez podzielenie wynagrodzenia osiągniętego za przepracowane dni robocze przez liczbę dni, w których zostało ono osiągnięte i pomnożenie przez liczbę dni, które pracownik był obowiązany przepracować w danym miesiącu – jeżeli przepracował choćby jeden dzień.
Przykład
Pracownik nie wykonywał pracy w wymiarze 16 h (2 dni) z powodu korzystania ze zwolnienia tytułem działania siły wyższej. Oprócz płacy zasadniczej, przysługującej w stałej miesięcznej wysokości 4 500 zł, pracownik otrzymuje zmienną premię regulaminową. W miesiącu korzystania ze zwolnienia, wymiar czasu pracy wyniósł 168 h i poza płacą zasadniczą pracownik uzyskał
zmienną premię regulaminową za czas efektywnej pracy
450 zł
dodatek za pracę w porze nocnej
74,50 zł
wynagrodzenie za nadgodziny (12 h)
530,36 zł
nagrodę uznaniową
400 zł
W związku z wykorzystaniem danego zwolnienia w wymiarze 2 dni (16 h), należy obliczyć wynagrodzenie za okres tego zwolnienia wynikające ze stałych i zmiennych składników wynagrodzenia przysługujących pracownikowi za dany miesiąc i rozliczyć połowę tej kwoty.
W tym celu należy
wynagrodzenie zasadnicze
4 500 zł : 168 h = 26,79 zł
26,79 zł x 16 h = 428,64 zł
428,64 zł x 50% = 214,32 zł
(4 500 zł – 214,32 zł) = 4 285,68 zł
zmienne składniki wynagrodzenia za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc
przysługujące za ten miesiąc należy zsumować (nagroda uznaniowa nie stanowi składnika wliczanego do podstawy – par. 6 rozporządzenia urlopowego)
450 zł + 74,50 zł + 530,36 zł = 1 054,86 zł.
Tak ustaloną podstawę należy podzielić przez liczbę godzin faktycznie przepracowanych przez pracownika w tym miesiącu i obliczyć wynagrodzenie za 2 dni (16 h) zwolnienia od pracy
[1 054,86 zł : 164 h (168 h – 16 h + 12 h)] = 6,43 zł
6,43 zł x 16 h (liczba godz. niewykonywania pracy) = 102,88 zł
102,88 zł x 50% = 51,44 zł
Łącznie wynagrodzenie za dany miesiąc wyniesie
5 791,98 zł (4 285,68 zł + 450 zł + 74,50 zł + 530,36 zł + 400 zł + 51,44 zł).
W podstawie wymiaru świadczeń chorobowych należy uwzględnić stałe składniki wynagrodzenia uzupełnione do wysokości wynikającej z umowy o pracę tj. 4 500 zł oraz zmienne składniki wynagrodzenia w kwocie faktycznie wypłaconej z wyłączeniem zmiennych rozliczonych tytułem działania siły wyższej tj. 51,44 zł.
Zgodnie z punktem 289 komentarza do ustawy zasiłkowej – na równi z dniami, w których pracownik świadczył pracę, traktuje się dni urlopu wypoczynkowego i inne dni nieobecności w pracy, za które pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. Podstawę wymiaru świadczeń chorobowych stanowić będzie kwota 5 954,86 zł (4 500 zł + 450 zł + 74,50 zł + 530,36 zł + 400 zł) pomniejszone o 13,71% tj. 5 138,45 zł.
Powyższe stanowisko uzyskano z Departamentu Zasiłków ZUS niestety nigdzie oficjalnie nieopublikowane.
Jeżek Przemysław
Szkolenia